Τα κριτήρια άσκησης κτηνοτροφικής δραστηριότητας και τα κριτήρια επιλεξιμότητας βόσκησης, καθορίστηκαν με Κοινή Υπουργική Απόφαση που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, υπογεγραμμένη από τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπήλιο Λιβανό και τον υφυπουργό, Γιάννη Οικονόμου.
Τα πέντε κριτήρια αφορούν το οδικό δίκτυο, τις σταβλικές εγκαταστάσεις, το κτηνοτροφικό κατάλυμα, τα σημεία ποτίσματος και τα περιττώµατα. Σύμφωνα με την ΚΥΑ, αρκούν δύο από τα κριτήρια για την επιλεξιμότητα των βοσκοτόπων.
Επίσης, σε τέσσερις ανέρχονται οι κατηγορίες των βοσκοτόπων που θα είναι επιλέξιμοι. Πρόκειται για λιβάδια, φυσικούς βοσκότοπους, θαμνότοπους/χερσότοπους και σκληροφυλλική βλάστηση.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ΚΥΑ, ως κριτήρια άσκησης κτηνοτροφικής δραστηριότητας, κατά περίπτωση, που εφόσον υπάρχουν καθιστούν την έκταση κατάλληλη για βόσκηση, θεωρούνται τα παρακάτω:
- Οδικό δίκτυο. Περιλαμβάνεται το πρωτεύον, δευτερεύον και αγροτικό οδικό δίκτυο της χώρας, καθώς και τα μονοπάτια.
- Σταβλικές εγκαταστάσεις. Πρόκειται για τεχνητές εγκαταστάσεις στέγασης του ζωικού κεφαλαίου.
- Κατάλυμα κτηνοτρόφου. Πρόκειται για τεχνητές εγκαταστάσεις στέγασης – κατάλυσης του κτηνοτρόφου.
- Λειτουργικά σημεία ποτίσματος, φυσικά ή τεχνητά.
- Περιττώματα σε σημαντικές ποσότητες. Συνήθως εντοπίζονται πλησίον σταβλικών εγκαταστάσεων.
Τύποι – κατηγορίες βλάστησης, που αποτελούν τις βοσκοτοπικές εκτάσεις:
Α. Λιβάδια
Πρόκειται για εκτάσεις με πυκνή κάλυψη από ποώδη βλάστηση, στην οποία κυριαρχούν τα αγρωστώδη φυτά.
Χρησιμοποιούνται κυρίως για βόσκηση, αλλά μπορεί να γίνεται και μηχανική συγκομιδή της ζωοτροφής. Επίσης, μπορεί να περιλαμβάνουν διάσπαρτη ξυλώδη βλάστηση και δέντρα (<30 % της έκτασής τους), καθώς και κτηνοτροφικές υποδομές (φράκτες, καταλύματα ζώων, ποτίστρες κ.τ.λ.). Αντιστοιχούν στην κλάση 2.3.1 Copernicus – Corine Land Cover (2018).
Β. Φυσικοί Βοσκότοποι
Οι φυσικοί βοσκότοποι είναι περιοχές με ποώδη βλάστηση στην οποία κυριαρχούν τα αγρωστώδη (μέγιστο ύψος βλάστησης τα 150cm) που καλύπτει τουλάχιστον το 50% της επιφάνειάς τους. Επίσης, μπορούν να περιλαμβάνουν και ξυλώδη βλάστηση (<50% της έκτασης) και διάσπαρτα δέντρα (< 30 % της έκτασης). Συχνά περιλαμβάνουν ανώμαλες και ανισόπεδες επιφάνειες εδάφους με απότομες κλίσεις καθώς και βραχώδεις εκτάσεις ή χερσότοπους που δεν ξεπερνούν το 50% της έκτασης. Αντιστοιχούν στην κλάση 3.2.1 Copernicus – Corine Land Cover (2018).
Γ. Θαμνότοποι και Χερσότοποι
Βλάστηση με χαμηλή και κλειστή εδαφοκάλυψη όπου κυριαρχούν οι θάμνοι, οι χαμηλής ανάπτυξης θάμνοι και η ποώδης βλάστηση. Η έκταση μπορεί να περιλαμβάνει και δέντρα (με ύψος μικρότερο των 3 μέτρων) καθώς και χερσότοπους (<50% της επιφάνειάς τους). Αντιστοιχούν στην κλάση 3.2.2 Copernicus – Corine Land Cover (2018).
Δ. Σκληροφυλλική Βλάστηση
Εκτάσεις με θαμνώδη σκληροφυλλική βλάστηση (μακκία, φρυγανώδη) η οποία χαρακτηρίζεται από φυτά συνήθως αειθαλή με σκληρά φύλλα και κοντά μεσογονάτια διαστήματα. Η συγκεκριμένη βλάστηση εκτός από σκληροφυλλικούς θάμνους και χαμηλού ύψους θάμνους, περιλαμβάνει και διάσπαρτα σκληροφυλλικά δέντρα (<30% της επιφάνειάς τους), ποώδη βλάστηση αλλά και βραχώδεις εκτάσεις (<50% της έκτασής τους).
Αντιστοιχεί στην κλάση 3.2.3 Copernicus – Corine Land Cover (2018).»
Επιλεξιμότητα βοσκοτοπικών εκτάσεων
1. Για να είναι επιλέξιμες οι βοσκοτοπικές εκτάσεις πρέπει:
α) Να υπάγονται σε μία από τις περιγραφόμενες κατηγορίες του σημείου θ της παρ. 1 του άρθρου 39 της παρούσας.
β) Να μην περιλαμβάνει μη επιλέξιμα τμήματα και ειδικότερα:
βα) Τεχνητά στοιχεία οποιουδήποτε μεγέθους. Πρόκειται για κτίρια, διαμορφωμένες επιφάνειες ανθρωπογενούς δραστηριότητας, μονοπάτια πλάτους άνω των 2m, τεχνητές επιφάνειες νερού.
ββ) Φυσικά στοιχεία μεγέθους άνω των 100m2. Πρόκειται για φυσικές επιφάνειες νερού, πετρώδεις – βραχώδεις επιφάνειες, συμπαγείς και αδιαπέραστες συστάδες θάμνων, μη φυσική ή γεωργική βλάστηση.
Ειδικά στην περίπτωση των συμπαγών και αδιαπέραστων συστάδων θάμνων, αυτές θεωρούνται μη επιλέξιμες, εφόσον δεν είναι δυνατόν να διέρχεται ένας άνθρωπος ανάμεσά τους (ελάχιστη απόσταση 0,30μ.).
γ) Στις περιπτώσεις που εντός βοσκοτοπικής έκτασης υπάρχουν διάσπαρτα φυσικά στοιχεία ξυλώδους βλάστησης, τα οποία είναι προσβάσιμα από τα ζώα και μπορούν να καταναλωθούν από αυτά, είναι επιλέξιμα υπό προϋποθέσεις, ήτοι:
γα) Δέντρα απομονωμένα ή διάσπαρτα, όποιο και αν είναι το μέγεθός τους, μαζί με τον υποόροφο αυτών, και εφόσον μπορεί ένας άνθρωπος να διέρχεται ανάμεσά τους, ήτοι η μεταξύ τους απόσταση είναι τουλάχιστον 30 cm.
γβ) Ακανθώδεις θάμνοι ύψους μικρότερου του 1,50m μαζί με τον υποόροφο αυτών, εφόσον μπορεί ένας άνθρωπος να διέρχεται ανάμεσά τους, ήτοι η μεταξύ τους απόσταση είναι τουλάχιστον 30 cm.
γγ) Οποιαδήποτε βλάστηση που καταναλώνεται από τα ζώα ύψους μικρότερου του 1,50 m μαζί με τον υποόροφο αυτών, εφόσον μπορεί ένας άνθρωπος να διέρχεται ανάμεσά τους, ήτοι η μεταξύ τους απόσταση είναι τουλάχιστον 30 cm.
δ) Να ασκείται κτηνοτροφική δραστηριότητα