Άρθρο του Βασίλη Στεφανακίδη – δημοσιεύθηκε στο Πρώτο Θέμα
Είναι αλήθεια πως το τελευταίο διάστημα παρατηρείται έντονη κινητικότητα στην οικονομία στο επίπεδο των deals. Μια σειρά από επιχειρήσεις, οι οποίες είτε ανήκουν σε τράπεζες είτε στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, βρίσκονται στα πρόθυρα να αλλάξουν ιδιοκτησιακό καθεστώς μέσω διαγωνισμών.
Αλλες εντάσσονται στο αναφερόμενο Πρόγραμμα Ιδιωτικοποιήσεων, για τις οποίες υπάρχει μνημονιακή υποχρέωση, και άλλες ανήκουν στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών και πωλούνται προκειμένου να ξαλαφρώσουν και να ενισχύσουν τα κεφάλαια των τελευταίων, αλλά και να σταματήσουν την αιμορραγία.
Θετικές μεν αυτές οι επιχειρούμενες πωλήσεις, πλην, όμως, δεν είναι αυτό που λέμε άμεσες επενδύσεις, που με την παραγωγή τους συμβάλλουν στην ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Γιατί, για παράδειγμα, αν πωληθεί η ΔΕΠΑ ή η Εθνική Ασφαλιστική ή κάποια θυγατρική της MIG, μπορεί να εξυγιανθούν κάποια χαρτοφυλάκια, αλλά οι εταιρείες αυτές ό,τι κάνουν τώρα θα συνεχίσουν να το κάνουν και με τον νέο ιδιοκτήτη-επενδυτή. Τα καράβια της Attica θα συνεχίσουν τα δρομολόγιά τους με το ίδιο προσωπικό και οι εργαζόμενοι της Εθνικής Ασφαλιστικής ή της ΔΕΠΑ θα συνεχίσουν να κάνουν τη δουλειά τoυς υπό το νέο management. Απλώς το κράτος ή η τράπεζα που πωλούν τα περιουσιακά τους στοιχεία ενισχύουν το ταμείο τους. Περί αυτού πρόκειται και ας μη γελιόμαστε, χωρίς αυτό να μειώνει τη θετική σημασία αυτών των deals.
Οταν μιλάμε, όμως, για επενδύσεις, για να υπάρξει άμεσος αντίκτυπος στην εθνική οικονομία πρέπει να μπει φρέσκο χρήμα για τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων που θα χρειαστούν προσωπικό και θα παραγάγουν νέο πλούτο, ο οποίος θα προστεθεί στο ΑΕΠ. Και τέτοιες επενδύσεις επί του παρόντος βλέπουμε λίγες και κυρίως στον τουριστικό κλάδο και ελάχιστες στις νέες τεχνολογίες, στον πρωτογενή και μεταποιητικό τομέα.
Γι’ αυτό η επένδυση του Ελληνικού θεωρείται -και είναι- εμβληματική.
Διότι θα μπει φρέσκο χρήμα αρκετών δισεκατομμυρίων και θα δημιουργηθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας τόσο στην υλοποίηση του έργου όσο και στη λειτουργία της επένδυσης. Και τέτοιες επενδύσεις (σαφώς όχι στο ίδιο μέγεθος, που είναι μοναδικό), αλλά και πολλές μικρότερες σε όλη τη χώρα έχει ανάγκηο τόπος για να μπορέσει να γυρίσει σελίδα.
Η εξυγίανση των τραπεζικών χαρτοφυλακίων από προβληματικά δάνεια έχει μεν μεγάλη σημασία για να μπορέσουν να επιτελέσουν ξανά τον βασικό τους ρόλο, που είναι η χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα, αλλά χρειάζεται και ο ιδιωτικός τομέας (ξένος και εγχώριος) να δει την Ελλάδα ως ελκυστικό επενδυτικό προορισμό και την ελληνική αγορά ως δυναμική και αναπτυσσόμενη.
Την εβδομάδα που μας πέρασε διαβάσαμε την είδηση ότι η Ελλάδα έχει κινηθεί ώστε να διεκδικήσει την επένδυση του εργοστασίου της VW μετά την ανακοίνωση της ματαίωσης της επένδυσης στην Τουρκία.
Μακάρι να γινόταν μια τέτοια επένδυση στην Ελλάδα, που θα δημιουργούσε χιλιάδες θέσεις εργασίας, αλλά ας μην τρέφουμε αυταπάτες ούτε εμείς, ούτε (κυρίως) η κυβέρνηση. Η γερμανική κολοσσιαία
αυτοκινητοβιομηχανία δεν έχει κανέναν λόγο να επιλέξει τη χώρα μας και να μην πάει στην Τουρκία. Οπως άλλωστε κάνουν από χρόνια όλες οι ευρωπαϊκές και αμερικανικές βιομηχανίες. Είμαστε μια αγορά 10 εκατομμυρίων κατοίκων (και όχι στα καλύτερά μας) και η Τουρκία μια αγορά 85 εκατομμυρίων, ενώ σε λίγα χρόνια από σήμερα θα αριθμεί πάνω από 100 εκατομμύρια πληθυσμό.
Οι μισθοί στην Τουρκία ακόμα και σήμερα υπολείπονται κατά πολύ των δικών μας και τα φορολογικά κίνητρα που μπορεί να δώσει ο «σουλτάνος» Ερντογάν -με μια απλή απόφαση- τεράστια, χωρίς να έχει να δώσει λογαριασμό σε κανέναν, δανειστή ή εταίρο, στην Ευρώπη.
Επομένως αυτό που πρωτίστως πρέπει να δούμε είναι σε ποιους τομείς έχουμε συγκριτικό πλεονέκτημα απ’ όλους τους γείτονές μας και σε αυτούς να ρίξουμε ως χώρα το βάρος, είτε αυτό λέγεται τουρισμός, είτε νέες τεχνολογίες, είτε ψηφιακή εποχή και, γιατί όχι, ακόμα και στον πρωτογενή τομέα.
Ο δρόμος, όμως, μέχρι να γίνουμε το νέο Ισραήλ ή η Ιρλανδία του Νότου είναι μακρύς, όπως μακρύς είναι και για την εκρηκτική ανάπτυξη της οικονομίας. Κάποτε, όμως, πρέπει να αρχίσουμε να κινούμαστε προς ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης και να μην αρκούμαστε να βλέπουμε τους άλλους να σπριντάρουν και εμείς απλώς να ανοίγουμε σαμπάνιες γιατί καταφέραμε να πουλήσουμε τα «ασημικά» μας!