Η ώρα των εξετάσεων έφτασε και η αγωνία, μαθητών και γονιών κορυφώνεται όλο και περισσότερο… Το άγχος είναι το συναίσθημα που κυριαρχεί και οι σκέψεις που κρύβονται πίσω από αυτό, είναι πολλές και ίσως διαφορετικές για τον κάθε μαθητή. Ωστόσο, όλες έχουν κοινά γνωρίσματα, τις αρνητικές προβλέψεις (τι μπορεί να πάει στραβά), την υπερβολή και την μονόπλευρη εστίαση στα αρνητικά του εαυτού και της προσπάθειας μας.
Το άγχος, έχει την ιδιότητα να μας ωθεί να εστιάζουμε διαρκώς και σε τέτοιο βαθμό στις αρνητικές αυτές σκέψεις και στα αρνητικά ενδεχόμενα, με αποτέλεσμα, στο τέλος να τα πιστεύουμε. Είναι όμως αλήθεια..; Ωφελεί να αφήνουμε το μυαλό μας, να γεμίζει με αρνητικές αναλύσεις, και τελικά να μην του μένει χώρος, να συγκεντρωθεί, να ανασύρει από τη μνήμη και έπειτα να συνθέσει τις πληροφορίες που χρειάζεται, για να γράψει..;
Η διαδικασία της ενθύμησης των όσων γνωρίζουμε, φαίνεται να συμβαίνει αυτόματα, αλλά σαφώς χρειάζεται ηρεμία για να λειτουργήσει. Σε περίπτωση που κανείς, νιώσει να τα ξεχνάει όλα και να επικρατεί ένα νοητικό χάος, ας θυμηθεί, ότι αυτό είναι παροδικό. Είναι αδύνατον να έχουν σβηστεί από τη μνήμη μας, γνώσεις που έχουμε κατακτήσει. Αυτό που συμβαίνει, είναι, ότι παροδικά δεν έχουμε πρόσβαση σε αυτές. Τι μπορούμε, πρακτικά, να κάνουμε, σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο;
- Αρχικά, σταματάμε να επεξεργαζόμαστε τις αρνητικές σκέψεις και προσπαθούμε, με επιχειρήματα, να αναλογιστούμε, τους λόγους που δεν ισχύουν.
- Εφαρμόζουμε μια ήρεμη αναπνοή, από το διάφραγμα (εισπνέουμε αργά από τη μύτη και εκπνέουμε αργά από το στόμα)
- Επαναλαμβάνουμε εσωτερικά κάποια φράση που μας ανακουφίζει και μας αναπτερώνει το ηθικό
- Σφίγγουμε δυνατά τους μύες του σώματος μας για μερικά δευτερόλεπτα (περίπου 5’) και έπειτα τους χαλαρώνουμε, ακολουθώντας με μια ήρεμη αναπνοή (επαναλαμβάνουμε 3 φορές ή όσο χρειαστεί)
- Σκεφτόμαστε ότι, πρακτικά είναι αδύνατον να έχει σβηστεί από το μυαλό μας, κάποια πληροφορία, που έχουμε μάθει και αποστηθίσει. Επομένως, όσο πιο ψύχραιμοι παραμείνουμε τόσο πιο γρήγορα θα την ανακαλέσουμε.
- Καθοδηγούμε το μυαλό μας να θυμηθεί, οτιδήποτε σχετικό με την πληροφορία που ζητείται, ή να θυμηθεί κάτι άλλο, που γνωρίζει με σιγουριά, προκειμένου να πάρει ξεμπλοκάρει.
Τέλος, η οργανωμένη και συγκεντρωμένη αντιμετώπιση των θεμάτων, είναι ουσιώδης, για αυτό, μόλις πάρουμε τα θέματα στα χέρια μας:
- Κρατάμε σημειώσεις, στο πρόχειρο, με τα 2 – 3 βασικά θέματα που θα μας βοηθήσουν στην απάντηση του κάθε ερωτήματος, πριν ξεκινήσουμε να ασχολούμαστε, διεξοδικά, με ένα – ένα από αυτά.
- Διαβάζουμε προσεκτικά τα θέματα, μπλοκάροντας κάθε αρνητική σκέψη, που μπορεί να μας αποδιοργανώσει και την αντικαθιστούμε με μια αισιόδοξη
- Επικεντρωνόμαστε στο έργο μας, υποβάλλοντας ερωτήσεις στον εαυτό μας, που θα συμβάλλουν στην ενθύμηση της ύλης μας (π.χ. θυμάμαι τη μορφολογία της σελίδας, σκέφτομαι τι βρισκόταν πριν και τι μετά από το ζητούμενο, προσδιορίζω περίπου το πότε μας παρέδωσαν το μάθημα, κ.λ.π., ώστε να βοηθήσουμε τη μνήμη μας να ανασύρει)
- Εάν κολλήσουμε κάπου, πάμε παρακάτω και ξεχνάμε για λίγο τη συγκεκριμένη άσκηση. Προσπαθούμε να επικεντρωθούμε ολοκληρωτικά, στην επόμενη. Μόνο, σε περίπτωση που θυμηθούμε κάτι για την προηγούμενη άσκηση, το σημειώνουμε στο πρόχειρο, ώστε να μην το ξεχάσουμε και συνεχίζουμε με την άσκηση που γράφαμε. Όταν ολοκληρώσουμε, γυρίζουμε σε εκείνη που είχαμε αρχικά ξεχάσει.
- Σκεφτόμαστε ότι εκείνη την ώρα δεν έχουμε τίποτα καλύτερο να κάνουμε από το να βάλλουμε τα δυνατά μας και να δώσουμε τον καλύτερό μας εαυτό.
- Δεν σκεφτόμαστε το αποτέλεσμα
Άλλωστε, μην ξεχνάτε, οι εξετάσεις είναι μόνο ένας δρόμος, το μέλλον είναι στα χέρια σας, και η ζωή πάντα δίνει δεύτερες ευκαιρίες σε αυτούς που το θέλουν πραγματικά …
Ειρήνη Κωστάκη (Ψυxολόγος, MSc)