Γονείς και μαθητές απέναντι στον σχολικό εκφοβισμό

Η επικοινωνία των γονιών με τα παιδιά αλλά και το σχολείο είναι σύμφωνα με τους ειδικούς το κλειδί στην αντιμετώπιση φαινομένων bullying στα σχολεία.

Τα στοιχεία των περισσότερων ερευνών δείχνουν ότι η κατάσταση είναι δύσκολη και γι΄αυτό ιδιαίτερα οι γονείς των παιδιών που πηγαίνουν στο Δημοτικό για πρώτη φορά πρέπει να βρίσκονται σε επαγρύπνηση και για τέτοια φαινόμενα, εκτός των άλλων. Για την μεγάλη σημασία της επικοινωνίας, μιλά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η ψυχολόγος Στέλλα Αργυρίου.

Έρευνα που παρουσιάστηκε πριν από μερικούς μήνες δείχνει την έκταση του φαινομένου, καθώς 6 στους 10 ενήλικες Έλληνες δηλώνουν ότι έχουν δεχθεί εκφοβισμό ενώ το 49% θεωρεί ότι ένα παιδί που εκφοβίζεται δεν ζητά βοήθεια από κανέναν. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, μόλις 2 στους 5 που δέχτηκαν εκφοβισμό ζήτησαν βοήθεια, κυρίως από τους γονείς τους.

Η διαφορετική εμφάνιση και η διαφορετικότητα στην σεξουαλική ταυτότητα είναι οι συνθήκες υπό τις οποίες 7 στους 10 Έλληνες θεωρούν ότι ένα παιδί μπορεί να δεχθεί εκφοβισμό ενώ 6 στους 10 πιστεύουν ότι η μεταναστευτική ή προσφυγική καταγωγή, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η νοητική υστέρηση/αυτισμός και η διαφορετική εθνικότητα είναι επίσης ανάμεσα στους λόγους του bullying.

«Εμείς οι γονείς είμαστε οι πρώτοι δάσκαλοι του παιδιού αλλά πολλές φορές από την αγωνία και το άγχος μας ξεχνάμε όλα αυτά που έχουμε κατακτήσει παρέα. Ο καλύτερος τρόπος για να προετοιμάσουμε το παιδί από την μετάβαση του νηπιαγωγείου στο δημοτικό σχολείο είναι η σωστή επικοινωνία. Από την πρώτη μέρα πρέπει να του μιλήσουμε για τις εμπειρίες στο καινούργιο περιβάλλον, για τις διαφορές που έχει το νηπιαγωγείο από το δημοτικό, για το νέο κόσμο που θα ανοιχτεί μπροστά του με το διάβασμα. Για την ανάγνωση και την γραφή. Εδώ μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε παραδείγματα όπως πόσο σημαντικό θα είναι να μπορεί μόνος του να διαβάζει το παραμύθι το βράδυ πριν κοιμηθεί. Για το παιδί ανοίγεται ένας καινούριος, συναρπαστικός κόσμος. Ας φροντίσουμε κι εμείς οι γονείς να είμαστε προετοιμασμένοι να ανακουφίσουμε όλες τις ανησυχίες του», τονίζει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Αργυρίου.

Οι δυσκολίες που είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν οι μαθητές στο σχολείο αποτελούν σημαντική πηγή άγχους και για τους γονείς

«Δεν υπάρχει μαγική συνταγή για να προστατέψουμε το παιδί μας από τις πιθανές δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει στο καινούριο σχολείο. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε, είναι να του δείξουμε εμπιστοσύνη και να του εξηγήσουμε πως πολλές φορές θα προκύπτουν δυσκολίες αλλά εμείς πρέπει να επιμένουμε και να μην τα παρατάμε. Ο τρόπος για να κατανοήσει κάτι ένα μικρό παιδί, κάτι τέτοιο, είναι μέσα από την διάδραση, κυρίως μέσα από παιχνίδια που απαιτούν υπομονή. Μην ξεχνάμε πως πολλές φορές εμείς οι γονείς από δικό μας άγχος επισκιάζουμε τον ενθουσιασμό του παιδιού μας» τονίζει η κ. Αργυρίου και προσθέτει: «Είναι καλό να μιλάμε από νωρίς το παιδί για το κακό και το λάθος. Σε αυτό θα βοηθήσει καθημερινή επικοινωνία μόλις το παιδί γυρίζει από το σχολείο να αφιερώνουμε λίγο χρόνο να το ρωτάμε πως πέρασε η μέρα του και αν συνέβη κάτι. Όταν η επικοινωνία με το παιδί μας έχει εδραιωθεί και το παιδί θεωρεί ρουτίνα το να επιστρέψει στο σπίτι και να συζητήσει με τον γονιό τι έχει συμβεί στο σχολείο υπάρχει σοβαρή πιθανότητα το ίδιο μας το παιδί να μας αναφέρει περίεργα περιστατικά και συμπεριφορές.

Οι γονείς φυσικά και πάντα πρέπει να κάνουν ερωτήσεις με το σωστό τρόπο. Εξαρτάται πολύ και από την ηλικία του παιδιού. Κάθε ηλικία θέλει το χειρισμό της να είμαστε δίπλα τους αλλά όχι από πάνω τους. Να δίνουμε στα παιδιά μας ρίζες και φτερά».

Η προετοιμασία στο σπίτι είναι πολύ σημαντική σύμφωνα με τους ειδικούς, τόσο για τα παιδιά που γίνονται «θύματα» όσο και για τα παιδιά που γίνονται «θύτες». Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουν για παράδειγμα ότι δεν επιτρέπεται να σε κανέναν να τα χτυπήσει, να τους μιλήσει άσχημα ή γενικά να τα ενοχλήσει για την εξωτερική τους εμφάνιση ή την εθνικότητά τους. Και είναι ακόμα πιο σημαντικό να γνωρίζουν ότι αν τους συμβεί κάτι, υπάρχει κάποιος που θα σταθεί δίπλα τους.

«Φυσικά και υπάρχουν σημάδια, γι’ αυτό θα πρέπει γονείς να είμαστε προσεκτικοί όταν παρατηρούμε μικρές αλλαγές στην συμπεριφορά του παιδιού μας. Η απροθυμία να πάει στο σχολείο, οι ανεξήγητοι τραυματισμοί, η διάσπαση προσοχής, η μειωμένη κοινωνικότητα και πολλές φορές ακόμα και οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες μαζί με την πτώση στις ακαδημαϊκές επιδόσεις είναι σημάδια ότι κάτι μπορεί να συμβαίνει στο παιδί μας», σημειώνει η κ. Αργυρίου και προσθέτει: «Πολλές φορές εμείς οι γονείς έχουμε την διαίσθηση ότι κάτι δεν πάει καλά. Να πιστέψουμε το παιδί μας. Να του εξηγήσουμε τους λόγους για τους οποίους πολλές φορές κάποια παιδιά συμπεριφέρονται με αυτό τον τρόπο. Να πάρουμε αν χρειαστεί τον έλεγχο της κατάστασης. Να μιλήσουμε στα παιδιά μας για δικαιοσύνη και ότι πόσο σημαντικό είναι που μοιράστηκε αυτό το πρόβλημα που αντιμετωπίζει μαζί μας. Τέλος, η δεύθυνση του σχολείου καθώς και ο σύλλογος γονέων και κηδεμόνων θα πρέπει να ενημερωθούν για το περιστατικό».

Η Στέλλα Αργυρίου καταλήγει τονίζοντας: «Πριν στείλετε τα παιδιά στο σχολείο να μην τους ευχηθείτε μόνο να είναι καλοί μαθητές αλλά να είναι και καλοί άνθρωποι».

Σύμφωνα με τα στοιχεία του οργανισμού, το τελευταίο τετράμηνο του 2021, το «Χαμόγελο του Παιδιού» χειρίστηκε κατά μέσο όρο 2 περιπτώσεις σχολικού εκφοβισμού την ημέρα ενώ η Εθνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056 διαχειρίζεται 1 κλήση την ημέρα για ψυχολογική υποστήριξη λόγω εκφοβισμού.