Η συνέχιση της διπλής κρίσης των ανατιμήσεων και της πανδημίας, επαναφέρει το ενδεχόμενο για πρόσθετα μέτρα στήριξης της οικονομίας, τουλάχιστον για τους πρώτους μήνες του 2022.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα σήμερα προέρχεται από τις συνεχείς ανατιμήσεις φυσικού αερίου, πετρελαίου και ηλεκτρικού ρεύματος που επηρεάζουν σημαντικά και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς αλλά και τις επιχειρήσεις.
Στο ΥΠΟΙΚ κυριαρχεί η αίσθηση ότι μετά από 6 μήνες υψηλών τιμών, το κόστος παραγωγής των επιχειρήσεων έχει αυξηθεί σημαντικά.
Αν δεν υπάρξει κάποια λύση το αυξημένο κόστος παραγωγής θα οδηγήσει σε παράταση του υψηλού πληθωρισμού στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα μπορεί να πλήξει και την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό.
Στην κατεύθυνση αυτή έχει υποβληθεί ήδη αίτημα από το ΥΠΟΙΚ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού (DG com) για το αν μια άμεση επιδότηση των ελληνικών επιχειρήσεων λόγω της ενεργειακής κρίσης, θα συνιστούσε κρατική επιδότηση και κατά συνέπεια θα είχε εκ των υστέρων, συνέπειες και για το δημόσιο αλλά και για τις ίδιες τις επιχειρήσεις.
Στο μεταξύ, το ΥΠΟΙΚ έχει προχωρήσει σε παράταση όλων των μέτρων στήριξης που έληγαν κανονικά στις 31/12/2021.
Το πρόγραμμα κάλυψης παγίων δαπανών και η έναρξη αποπληρωμής της επιστρεπτέας προκαταβολής σε 60 δόσεις παρατάθηκαν για έξι μήνες μέχρι και το τέλος Ιουνίου.
H αποπληρωμή της επιστρεπτέας εφάπαξ και η εξασφάλιση της επιπλέον έκπτωσης του 15% παρατάθηκε ως το τέλος Μαρτίου.
Πριν τα Χριστούγεννα, παρατάθηκε και η έναρξη αποπληρωμής των δόσεων της ρύθμισης των 36 έως 72 δόσεων για τα χρέη της πανδημίας, μέχρι και τις 26 Ιανουαρίου.
Αν η κρίση συνεχιστεί, τότε είναι βέβαιο ότι και προσωρινό πρόγραμμα κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ είναι πολύ πιθανό να παραταθεί ξανά από τα τέλη Ιουνίου στα τέλη Σεπτεμβρίου ή ακόμη και το τέλος του 2022.
Κάτι τέτοιο δίνει νέο περιθώριο στο υπουργείο Οικονομικών, να βοηθήσει έμμεσα τις επιχειρήσεις, παρατείνοντας ακόμη περισσότερο τόσο την έναρξη αποπληρωμής των 3 δισ. της επιστρεπτέας προκαταβολής, όσο και των χρεών της πανδημίας.
Στα νοικοκυριά οι επιδοτήσεις σε ρεύμα και φυσικό αέριο θα δίνονται πλέον με εισοδηματικά κριτήρια από “οριζόντια” που θα δοθούν μέχρι και το τέλος του μήνα, όπως ανακοίνωσε χθες ο αρμόδιος υπουργός Ενέργειας.
Σε δεύτερη ανάγνωση, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ο σχεδιασμός για την επιδότηση των ενεργειακών προϊόντων θα επεκταθεί και πέρα από το πρώτο τρίμηνο του χρόνου.
Το ΥΠΟΙΚ εκτιμά ότι σε κάθε περίπτωση, ειδικά για την Ελλάδα, η πίεση από τις ανατιμήσεις στα προΪόντα ενέργειας, αναμένεται να αρχίσει σταδιακά να αποκλιμακώνεται μετά το τέλος του Μαρτίου λόγω της βελτίωσης των καιρικών συνθηκών.
Με βάση στοιχεία του ΥΠΟΙΚ, η κατανάλωση για ενεργειακά προϊόντα που χρησιμοποιούνται για θέρμανση, πέφτει κάθετα κάθε Απρίλιο σε όλες τις πεδινές περιοχές της χώρας στις οποίες περιλαμβάνονται και τα μεγάλα αστικά κέντρα.
Οι φόβοι για τη μετάλλαξη “Όμικρον”
Απέναντι στην εξάπλωση της μετάλλαξης “Όμικρον”, αρμόδιες πηγές του ΥΠΟΙΚ επιμένουν στην πάγια θέση τους ότι “το 2022 δεν θα είναι 2021”. Τούτο υπό την έννοια, ότι δεν υπάρχει σκέψη να γίνει νέο γενικό lockdown στην οικονομία.
Σχολιάζοντας τα περιοριστικά μέτρα τόνιζαν ότι σε αυτήν την φάση εφαρμόζονται μόνο μέτρα που πλήττουν ένα σχετικά μικρό μέρος της οικονομικής δραστηριότητας που αφορά την εστίαση, η οποία όμως συνεχίζει να λειτουργεί κανονικά. Ωστόσο δεν αποκλείουν κάποια στήριξη στις επιχειρήσεις αν καταγραφεί μεγάλη απώλεια στον τζίρο τους.