Ανησυχία επικρατεί για την εξάπλωση της ευλογιάς των πιθήκων στην Ευρώπη και τη Β. Αμερική καθώς υπάρχουν πολλές δεκάδες επιβεβαιωμένα και ύποπτα κρούσματα, από τις αρχές Μαΐου, της ενδημικής ασθένειας στη Δ. Αφρική. Πριν από λίγο μάλιστα έγινε γνωστό ότι στην Ιταλία καταγράφηκε το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα της ασθένειας.
Σε ανάρτησή του ο καθηγητής Επιδημιολογίας, Γκίκας Μαγιορκίνης, επισημαίνει την ανάγκη για αυξημένη επαγρύπνηση. Παράλληλα κάνει λόγο για τουλάχιστον 3 επιδημιολογικά ενδιαφέροντα σημεία: 1) τα στοιχεία συγκλίνουν στην παρατεταμένη μετάδοση μεταξύ ανθρώπων και όχι ανθρώπων από μολυσμένα ζώα (όπως βλέπαμε στον παρελθόν), 2) πρώτη φορά στα ιστορικά βλέπουμε εξάπλωση σε περισσότερες από μία ευρωπαϊκές χώρες και 3) τα κρούσματα δεν έχουν όλα μεταξύ τους άμεση σχέση, συνεπώς σίγουρα υπάρχουν αδιάγνωστοι (ασυμπτωματικοί;) φορείς της νόσου.
«Σε κάθε περίπτωση δεν είναι μία επιδημική έξαρση όπως αυτές που γνωρίζαμε για αυτόν τον ιό και έχουμε συνηθίσει, και συνεπώς είναι σημαντικό να σκεφτούμε out of the box, καθώς υπάρχει η πιθανότητα να βλέπουμε μία σημαντική αλλαγή συμπεριφοράς του ιού ως αποτέλεσμα και της μειωμένης ανοσίας από το εμβόλιο της ευλογιάς. Χωρίς να πιστεύω ότι υπάρχει άμεσα λόγος ανησυχίας, θα έλεγα ότι τα στοιχεία δείχνουν ανάγκη για αυξημένη επαγρύπνηση» καταλήγει ο κ. Μαγορκίνης.
Η ευλογιά των πιθήκων είναι μια σπάνια, λοιμώδης ασθένεια, παρόμοια με την ανθρώπινη ευλογιά που εξαλείφθηκε το 1980. Μολονότι είναι πιο ήπια και οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν μέσα σε μερικές εβδομάδες, σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να αποδειχθεί μοιραία.
Τα συμπτώματά της περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκέφαλο, μυικούς πόνους, πρήξιμο στους λεμφαδένες, ρίγη και κόπωση. Επίσης οι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν δερματικά εξανθήματα, τα οποία συχνά ξεκινούν από το πρόσωπο και εξαπλώνονται σε άλλα σημεία του σώματος, περιλαμβανομένων των γεννητικών οργάνων.
Δεν υπάρχει θεραπεία για την ευλογιά των πιθήκων, η οποία μεταδίδεται από την επαφή με τον μολυσμένο ασθενή ή με τα σωματικά υγρά του, περιλαμβανομένου του σάλιου. Η ασθένεια συνήθως υποχωρεί από μόνη της και είναι, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, λίγο μεταδοτική μεταξύ των ανθρώπων.
Οι αρχές προσπαθούν γενικά να είναι καθησυχαστικές, υπογραμμίζοντας ότι η ασθένεια δεν είναι ιδιαίτερα μεταδοτική μεταξύ των ανθρώπων.
Ωστόσο η αύξηση των εστιών της προκαλεί ανησυχία και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι εξετάζει προσεκτικά το γεγονός ότι κάποια από τα κρούσματα στη Βρετανία φαίνεται να μεταδόθηκαν μέσα στην κοινότητα των ομοφυλόφιλων.
«Παρατηρούμε μεταδόσεις μεταξύ ανδρών που είχαν σεξουαλικές σχέσεις με άνδρες», κάτι που αποτελεί «μια νέα πληροφορία την οποία πρέπει να εξετάσουμε σωστά ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα τη δυναμική» της μετάδοσης, δήλωσε ο Ιμπραϊμά Σοσέ Φαλ, αναπληρωτής γενικός διευθυντής αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων στον ΠΟΥ.
Όμως «οποιοσδήποτε, ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού μπορεί να μεταδώσει την ευλογιά των πιθήκων», υπογράμμισαν στις ΗΠΑ τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC).
Πού εντοπίστηκαν κρούσματα
Η Βρετανία ήταν η πρώτη χώρα όπου εντοπίστηκαν κρούσματα στις 6 Μαΐου. Την Τετάρτη 18/5, ανακοινώθηκε ότι ταυτοποιήθηκαν δύο ακόμη ασθενείς, ανεβάζοντας σε εννέα τον συνολικό αριθμό των ατόμων που έχουν μολυνθεί από την ιογενή ευλογιά των πιθήκων.
Με εξαίρεση το πρώτο πρόσωπο που μολύνθηκε, το οποίο είχε ταξιδέψει πρόσφατα στη Νιγηρία, οι υπόλοιποι ασθενείς μολύνθηκαν στη Βρετανία, σύμφωνα με την Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKHSA).
«Αυτά τα τελευταία κρούσματα, όπως και οι πληροφορίες που κάνουν λόγο για κρούσματα σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, επιβεβαιώνουν αυτό που φοβόμασταν αρχικά: ότι μπορεί να υπάρχει μετάδοση της ευλογιάς των πιθήκων στις κοινότητές μας», εξήγησε η δρ Σούζαν Χόπκινς βασική ιατρική σύμβουλος της UKHSA.
Χθες, Τετάρτη, η Ισπανία, η Πορτογαλία, ο Καναδάς και οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι εντόπισαν την ευλογιά των πιθήκων ή κάτι που μοιάζει με αυτή την ασθένεια στο έδαφός τους.
Η Ισπανία και η Πορτογαλία επισήμαναν ότι έχουν εντοπίσει συνολικά περίπου 40 ύποπτα ή επιβεβαιωμένα κρούσματα της ασθένειες, γεγονός που ώθησε τις υγειονομικές τους αρχές να κηρύξουν εθνικό υγειονομικό συναγερμό.
Στον Καναδά περισσότερα από μια ντουζίνα ύποπτα κρούσματα εξετάζονταν χθες στο Μόντρεαλ, όπως μετέδωσε ο κρατικός ραδιοφωνικός σταθμός Radio-Canada, επικαλούμενος τις υγειονομικές αρχές της πόλης.
Στις ΗΠΑ ένας άνδρας ο οποίος είχε πρόσφατα επισκεφθεί τον Καναδά βρέθηκε θετικός σε αυτή την ασθένεια στην πολιτεία της Μασαχουσέτης.
Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τον Γκίκα Μαγιορκίνη η πρώτη επιδημική έξαρση που καταγράφηκε εκτός Αφρικής ήταν το 2003 στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου καταγράφηκαν 43 περιστατικά τα οποία και συνδέθηκαν με εισαγωγή εξωτικών κατοικιδίων από την Αφρική. Προσθέτει ότι «η μετάδοση της νόσου γίνεται κυρίως από μολυσμένα ζώα, ενώ η μόλυνση μεταξύ ανθρώπων θεωρείται (προς το παρόν) σχετικά πιο σπάνια. Δυστυχώς, μέχρι στιγμής δεν έχει εντοπισθεί η πηγή της νόσου στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το μερικώς ανησυχητικό στοιχείο της αναφοράς του UKHSA είναι η αναφορά σε μετάδοση μεταξύ ανθρώπων (μέσω εξαιρετικά στενής επαφής) και όχι η πηγή από ζώα.
Στα θετικά στοιχεία είναι ότι αν και δεν υπάρχει θεραπεία για τη νόσο (συνήθως είναι ήπια, εξαρτάται από τον τύπο του ιού), υπάρχει εμβόλιο, το κλασικό εμβόλιο της ευλογιάς, ενώ όσοι είχαν εμβολιασθεί για την ευλογιά (πληθυσμός άνω των 50) θεωρείται ότι καλύπτονται-προστατεύονται».