Το σοκ των ανατιμήσεων και η απειλή του στασιμοπληθωρισμού – Κίνδυνοι για επισιτιστική κρίση

Ολοένα και περισσότερο εντείνεται ο κίνδυνος για πληθωριστικό σοκ στην οικονομία καθώς πέρα από τις τιμές των καυσίμων, που βέβαια επηρεάζουν τα κόστη παραγωγής και εφοδιαστικής αλυσίδας, και οι τιμές βασικών προϊόντων, όπως το σιτάρι, καταγράφουν ράλι το τελευταίο διάστημα.

Την Πέμπτη 10/3, αναμένεται η ΕΛΣΤΑΤ να δώσει το στίγμα της πορείας του πληθωρισμού για τον Φεβρουάριο, όπου εκτιμάται ότι θα καταγράφεται άλμα από από το 6,2% που ήταν τον Ιανουάριο. Πάντως, από την αρχή του έτους, με βάση διεθνείς αναλυτές, η τιμή, ειδικά σε ένα από τα πιο βασικά αγαθά, το σιτάρι, έχει αυξηθεί κατά 68% ενώ μόλις την περασμένη εβδομάδα η άνοδος ήταν στο 48%. Είναι το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης που έχει καταγραφεί εδώ και έξι δεκαετίες, και φέρνει την τιμή στο υψηλότερο επίπεδό της από το 2008.

Ανατιμήσεις
Ήδη, δε, με βάση πληροφορίες από την αγορά, αναμένονται μέχρι το τέλος Απριλίου σειρά ανατιμήσεων, σε μια σειρά από βασικά αγαθά, που μπορεί να φτάσουν ακόμη και το 30%. Ειδικότερα στη λίστα με τις επικείμενες αυξήσεις είναι προϊόντα όπως ο ελληνικός καφές με αύξηση έως 30%, τα χαρτικά με αύξηση έως 26%, το αλεύρι με αύξηση έως 18%, τα απορρυπαντικά με αύξηση έως 11% και τα δημητριακά με αύξηση έως 8%. Επιπλέον αναμένεται άνοδος των τιμών στο ψωμί, λόγω τόσο της εκτίναξης του ενεργειακού κόστους όσο και των τιμών των αλεύρων, με το ποσοστό ανόδου να εκτιμάται ακόμη και στο 10%, που θα προστεθεί, βέβαια, σε μια συντελεσμένη αύξηση των προηγούμενων μηνών, άνω του 10%.

Επισιτιστική κρίση
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το Bloomberg, η αύξηση της τιμής του σιταριού θα αυξήσει την πίεση στους κρατικούς προϋπολογισμούς, ενώ θα επιτείνει το πρόβλημα της πείνας παγκοσμίως καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε εγκατάλειψη της ανοιξιάτικης σποράς και παραγωγής. Κάτι που σύμφωνα με αναλυτές μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις αποδόσεις των χειμερινών σιτηρών, επιδεινώνοντας την κρίση στην παγκόσμια αγορά.

Υπενθυμίζεται ότι η Ουκρανία και η Ρωσία αποτελούν πάνω από το 25% της παγκόσμιας αγοράς σίτου, όπως επίσης και το 20% της παγκόσμιας αγοράς καλαμποκιού. Επίσης η Ουκρανία είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος εξωτερικός προμηθευτής τροφίμων της ΕΕ. με τις χώρες της ΕΕ να εισάγουν κυρίως ηλιέλαιο, ελαιοκράμβη, μέλι, άλευρα από την Ουκρανία.

‘Ηδη βέβαια οι περιορισμοί στις εξαγωγές τροφίμων από την Ουκρανία δημιουργεί ζητήματα. Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση της Ουκρανίας απαιτεί πλέον ειδική άδεια για την εξαγωγή βασικών τροφίμων, όπως σιτάρι, καλαμπόκι, κρέας πουλερικών και ηλιέλαιο, με βάση όσα έχει αναφέρει το ουκρανικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax Ukraine.

Την ίδια ώρα οι αγρότες της ΕΕ κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την επισιτιστική ασφάλεια σε ολόκληρη την Ευρώπη. Πιο συγκεκριμένα με βάση το Eutactiv η ένωση αγροτών της ΕΕ COPA-COGECA εξέδωσε μια δήλωση την Κυριακή στην οποία τονίζει ότι η Ευρώπη πρέπει να εξοπλίσει τη γεωργία της με μια «διατροφική ασπίδα» για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες ενός συνδυασμού του πολέμου μαζί με την επικείμενη πρόκληση της κλιματικής αλλαγής. «Αυτός ο πόλεμος που επηρεάζει την Ευρώπη θα έχει παγκόσμιο αντίκτυπο για αρκετά χρόνια», προειδοποιεί η δήλωση, προσθέτοντας ότι «οι περισσότερες παραγωγές θα επηρεαστούν άμεσα ή έμμεσα» τονίζεται σχετικά.

Σύνοδος G7
Το όλο ζήτημα πάντως της ανεπάρκειας τροφίμων αναμένεται να τεθεί στην έκτακτη ψηφιακή σύνοδο των υπουργών Γεωργίας της ομάδας του G7 που διοργανώνει η Γερμανία την ερχόμενη Παρασκευή, 11 Μαρτίου.

«Η προμήθεια ζωοτροφών στη Γερμανία και στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ασφαλής, όμως μπορούν να αναμένονται μεγάλες ελλείψεις σε ορισμένες χώρες εκτός της ΕΕ – ειδικά εκεί όπου καταγράφονται ήδη ελλείψεις, εξαιτίας διαφόρων προβλημάτων όπως είναι η ξηρασία», σημείωσε ο Γερμανός υπουργός Γεωργίας, Τζεμ Έζντεμιρ. «Οι αυξήσεις τιμών των αγροτικών προϊόντων δεν μπορούν να αποκλειστούν ούτε στις πιο ανεπτυγμένες βιομηχανικά χώρες», πρόσθεσε.

Να σημειωθεί ότι η Γερμανία προεδρεύει την περίοδο αυτή στην ομάδα των επτά πιο ανεπτυγμένων βιομηχανικά κρατών της υφηλίου.

Την ίδια ώρα το “καμπανάκι” του κινδύνου κρούουν για την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων ανθρωπιστικές οργανώσεις που παρακολουθούν με ανησυχία τις εξελίξεις. Άλλωστε πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής και της Ασίας βασίζονται στις εισαγωγές γεωργικών προϊόντων από τις δύο αυτές χώρες. Εν τω μεταξύ, περισσότερα από τα μισά τρόφιμα που διανέμει το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ (WFP) σε περιοχές όπου υπάρχουν κρίσεις προέρχονται από την Ουκρανία.