Ερχεται κύμα ανατιμήσεων – Νέες αυξήσεις έως 30% σε βασικά αγαθά μέχρι τον Μάιο

Aντιμέτωποι με ένα νέο μπαράζ ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά, όπως είναι τα τρόφιμα, βρίσκονται οι καταναλωτές, με την ακρίβεια να έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.

Παράλληλα, στα ύψη παραμένουν οι τιμές σε καύσιμα, καθώς και σε λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Την ίδια στιγμή, πονοκέφαλο για καταναλωτές και επιχειρήσεις αποτελεί και το ενδεχόμενο να υπάρξουν ελλείψεις σε ορισμένους κωδικούς προϊόντων που αφορούν το ηλιέλαιο, το αλεύρι και τη ζάχαρη. Η ενεργειακή κρίση προκαλεί αλλεπάλληλες αυξήσεις στις τιμές προϊόντων ευρείας κατανάλωσης, με την κατάσταση να επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία.
Ουσιαστικά πρόκειται για μια παρατεταμένη ακρίβεια που ξεκίνησε τον περασμένο Σεπτέμβριο και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Η διεθνής τιμή του πετρελαίου μπρεντ κινείται
εδώ και αρκετές ημέρες στην περιοχή των 110-120 δολαρίων το βαρέλι, με αποτέλεσμα να συμπαρασύρονται οι τιμές τόσο στα καύσιμα όσο και σε μια σειρά από βασικά αγαθά, όπως είναι τα τρόφιμα.
Oπως επισημαίνουν στη Realnews παράγοντες της αγοράς, οι ανατιμήσεις είναι πλέον καθημερινές, με τους καταναλωτές να αγοράζουν τα απολύτως απαραίτητα. Μάλιστα, ορισμένες επιχειρήσεις του χονδρικού εμπορίου δεν έχουν συγκεκριμένους τιμοκαταλόγους, καθώς οι τιμές μπορεί να αλλάξουν από
τη μια στιγμή στην άλλη. Είναι χαρακτηριστικό ότι Eλληνας εισαγωγέας έκλεισε πριν από λίγες ημέρες συμφωνία για την παραλαβή προϊόντων σε συγκεκριμένη τιμή, η οποία αυξήθηκε κατά 15% μέχρι να φτάσουν στην Ελλάδα.

«Φωτιά»
Oι ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά έχουν λάβει τη μορφή χιονοστιβάδας, προκαλώντας τη δυσαρέσκεια των καταναλωτών, οι οποίοι είτε μειώνουν τις ποσότητες των προϊόντων που αγοράζουν, είτε επιλέγουν προϊόντα χαμηλότερης διατροφικής αξίας, που είναι φθηνότερα. Oλοι σχεδόν καταφεύγουν στις προσφορές που κάνουν σε ορισμένα προϊόντα τα σούπερ μάρκετ για να μπορέσουν να γεμίσουν το καλάθι τους με τα απαραίτητα.
Σύμφωνα με στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η «R», τις αμέσως επόμενες ημέρες αναμένεται να αυξηθούν οι τιμές σε δεκάδες βασικά αγαθά, σε ποσοστό που θα φτάσει ακόμη και το 30%.

Ειδικότερα, στη λίστα των προϊόντων που αναμένεται να ανατιμηθούν μέχρι τα μέσα Μαΐου περιλαμβάνονται τα εξής: Σπορέλαια από 9% έως 30%, αλεύρι έως 26%, ζωοτροφές έως 25%, σιμιγδάλι 15%, ελαιόλαδο από 9% έως 13%, φρυγανιές 11%, μπισκότα από 6% έως 11%, ψωμί για τοστ 12%, παξιμάδια 11%, ψωμί 8%, αλλαντικά 6%, κρουασάν 20%, χαρτικά 10%, μαρμελάδες 10%, ρύζι 7,5%, οδοντόκρεμες 5%, υγρό πιάτων 9%, τσάι 5%, τυριά από 1,5% έως 15%, γάλα και χυμοί 3%. Οι αυξήσεις στις τιμές των αγροτικών προϊόντων επιβεβαιώνονται και από το μηνιαίο ενημερωτικό δελτίο Τιμών Αγροτικών Προϊόντων από την Τράπεζα Πειραιώς.

Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι η αναταραχή που προκλήθηκε εξαιτίας του πολέμου, σύμφωνα με την αγορά, θα χρειαστεί καιρό για να ομαλοποιηθεί. Ωστόσο, στο μεσοδιάστημα, οι προκλήσεις είναι πολλές, με τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, το αυξημένο κόστος λιπασμάτων και την ενέργεια να αποτρέπουν την πιθανή συνέχιση των καλλιεργειών.
Σημαντική άνοδο σημείωσαν όλες οι τιμές των αγροτικών προϊόντων, με το σιτάρι, το καλαμπόκι και τη σόγια να καταγράφουν νέα ιστορικά υψηλά. Οσον αφορά τα σιτηρά, η αγορά αναμένει ενίσχυση των ανοδικών πιέσεων, καθώς ανησυχεί για τις διαστάσεις που έχει πάρει η κατάσταση στην Ουκρανία και την ανοιξιάτικη φύτευση καλλιεργειών στην περιοχή. Το υψηλό κόστος ζωοτροφών είναι πιθανό να
περιορίσει την προσφορά βόειου κρέατος, με αποτέλεσμα την αύξηση της τιμής του.

Οπωροκηπευτικά
Την ίδια στιγμή, οι άσχημες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν τις προηγούμενες ημέρες σε αρκετές περιοχές της χώρας, αλλά και η σημαντική αύξηση του καλλιεργητικού κόστους, έχoυν πυροδοτήσει σημαντικές ανατιμήσεις σε φρούτα και λαχανικά. Σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών
και Αλιείας (ΟΚΑΑ) για τις χονδρικές τιμές οπωροκηπευτικών και φρούτων, τα αγγουράκια πωλούνται προς 1,70 ευρώ το κιλό από 0,70 ευρώ πέρυσι, τα κολοκύθια 1,20 ευρώ από 0,70 ευρώ, τα μαρούλια 0,70 ευρώ από 0,30 ευρώ, οι ελληνικές πατάτες 0,65 ευρώ από 0,46 ευρώ, οι πιπεριές 2,50 ευρώ από 1,70 ευρώ, οι
ντομάτες προς 1,15 ευρώ από 0,70 ευρώ και τα αχλάδια 1,30 ευρώ από 1,15 ευρώ πέρυσι.

Παραγωγοί επισημαίνουν ότι η ραγδαία αύξηση των τιμών των καυσίμων, του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου αλλά και των λιπασμάτων έχει συμπαρασύρει το λειτουργικό τους κόστος, με αποτέλεσμα να σημειώνονται ανατιμήσεις σε αρκετά προϊόντα. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο οι τιμές των λιπασμάτων
είναι αυξημένες έως και κατά 245% από εκείνες του τελευταίου τριμήνου του 2021.
Σημαντικές είναι οι ανατιμήσεις και στα κρέατα, σύμφωνα με τις τιμές χονδρικής του ΟΚΑΑ.
Ενδεικτικά, το ελληνικό αρνί πωλείται σήμερα από 6,5 ευρώ έως 7 ευρώ το κιλό από 5,30 ευρώ έως 5,80 ευρώ το κιλό πέρυσι, το κατσίκι από 6,6 ευρώ έως 7,20 ευρώ από 5,5 έως 6 ευρώ, το
χοιρινό από 2,6 ευρώ έως 2,8 ευρώ από 2,2 ευρω

Πλαφόν σε προϊόντα όπως το αλεύρι, το ηλιέλαιο, το γάλα εβαπορέ κ.ά. βάζουν τα σούπερ μάρκετ για
όσους καταναλωτές κάνουν τις αγορές τους ηλεκτρονικά αλλά και σε φυσικά καταστήματα, καθώς είναι πλέον
ορατός ο κίνδυνος για ελλείψεις σε βασικά αγαθά, όπως είναι το αλεύρι και τα σπορέλαια, οι τιμές των οποίων καταγράφουν και τις πιο μεγάλες αυξήσεις. Αν και μέχρι στιγμής όσα μέτρα λαμβάνονται έχουν προληπτικό χαρακτήρα, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι θα εξασφαλιστεί η απαιτούμενη επάρκεια σε ορισμένα προϊόντα και τις επόμενες εβδομάδες, αλλά και για όσο διαρκεί ο πόλεμος στην Ουκρανία. Οπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, είναι η πρώτη φορά που ορισμένες εταιρείες επιστρέφουν προκαταβολές επειδή
έχουν εξαντληθεί τα αποθέματά τους και δεν μπορούν να παραδώσουν τις παραγγελίες στους πελάτες τους.

Προληπτικός «κόφτης»
Δεν είναι τυχαίο ότι ορισμένες επιχειρήσεις, προκειμένου να διατηρήσουν τα αποθέματα σε ορισμένα προϊόντα που επηρεάζονται άμεσα από τον πόλεμο στην Ουκρανία, προχώρησαν σε προληπτικό πλαφόν σε ό,τι
αφορά τις ποσότητες που μπορούν να αγοράσουν οι καταναλωτές. Σημαντικό πρόβλημα είναι πολύ πιθανόν να ανακύψει το προσεχές διάστημα στο ηλιέλαιο, καθώς Ουκρανία και Ρωσία αντιπροσωπεύουν το 80% των παγκόσμιων εξαγωγών. Με στόχο, λοιπόν, τη διατήρηση των αποθεμάτων, τα σούπερ μάρκετ έχουν
βάλει πλαφόν στα τεμάχια μιας σειράς προϊόντων στα ηλεκτρονικά τους καταστήματα. Σε μεγάλη αλυσίδα
σούπερ μάρκετ οι καταναλωτές μπορούν να αγοράσουν μέχρι 4 συσκευασίες αλεύρι ή ηλιέλαιο. Σε άλλη
αλυσίδα σούπερ μάρκετ επιτρέπεται η αγορά 3 κιλών αλευριού ή 3 λίτρων ηλιέλαιου. Σε γενικές γραμμές, οι
ποσότητες που έχουν ορίσει ως ανώτατες τα σούπερ μάρκετ είναι 3 έως 4 συσκευασίες για το αλεύρι ή το ηλιέλαιο. Τα όρια αυτά ισχύουν για παραγγελίες από τα ηλεκτρονικά αλλά και από τα φυσικά καταστήματα.
Οι ελεγκτικές Αρχές, από την πλευρά τους, πραγματοποιούν ελέγχους, προκειμένου να διαπιστώσουν εάν υπάρχουν περιπτώσεις αισχροκέρδειας από επιχειρήσεις οι οποίες προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τις ανατιμητικές τάσεις και να αυξήσουν τις τιμές των προϊόντων πολύ παραπάνω απ’ όσο θα έπρεπε.
Μάλιστα, κάποιοι εκφράζουν την ανησυχία τους ακόμη και για τεχνητές ελλείψεις σε ορισμένα προϊόντα,
προκειμένου να πουληθούν ακριβότερα το επόμενο χρονικό διάστημα. Ολα αυτά, βέβαια, μένει να αποδειχθούν μέσα από τους ελέγχους που πραγματοποιούν οι ελεγκτικές Αρχές,
οι οποίες έχουν στη διάθεσή τους μια σειρά από
«όπλα», όπως το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους σε προϊόντα που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ,
αλλά και στα καύσιμα.
Επίσης, με τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή, συγκεκριμένες επιχειρήσεις οφείλουν να δηλώνουν τα αποθέματά τους σε λιπάσματα, ζωοτροφές, ηλιέλαιο και άλλα έλαια, εκτός από ελαιόλαδο, δημητριακά και άλευρα, αλλιώς θα κινδυνεύουν με πρόστιμο που θα φτάνει ακόμη και τα 100.000 ευρώ, ανάλογα
με τη βαρύτητα της παράβασης. Πρόκειται ουσιαστικά για μια κίνηση των ελεγκτικών Αρχών προκειμένου να αποτρέψουν κάποιους να πουλήσουν ακριβότερα τα συγκεκριμένα προϊόντα σε μεταγενέστερο χρόνο ρώ έως 2,4 ευρώ και τα εγχώρια μοσχάρια από 5,6 ευρώ έως 6,2 ευρώ το κιλό από 4,6 ευρώ έως 5,6 ευρώ το κιλό πέρυσι. Σημαντικό ρόλο στην αύξηση των τιμών στα κρέατα, εκτός από το υψηλό κόστος της ενέργειας, παίζουν και οι συνεχείς ανατιμήσεις στις ζωοτροφές, οι οποίες μέχρι σήμερα ξεπερνούν το 60%, ενώ θα σημειώσουν νέα άνοδο, περίπου κατά 25%, τις αμέσως επόμενες ημέρες.

Καύσιμα
Στα ύψη παραμένουν οι τιμές των καυσίμων, με την αμόλυβδη βενζίνη, καθώς και το πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης να πωλούνται ακριβότερα έως και κατά 29 λεπτά σε σχέση με τις 24 Φεβρουαρίου, την ημέρα, δηλαδή, που ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Ειδικότερα, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Τιμών Υγρών Καυσίμων του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων,
η αμόλυβδη βενζίνη πωλείται κατά 15 λεπτά το λίτρο ακριβότερα, το πετρέλαιο κίνησης κατά 28 λεπτά και το πετρέλαιο θέρμανσης κατά 23 λεπτά το λίτρο, με τους καταναλωτές να περιμένουν τη «διπλή» επιδότηση στα καύσιμα, προκειμένου να περιοριστούν οι υψηλές τιμές.

Ρεύμα και φυσικό αέριο
Ενα σημαντικό ποσοστό του μηνιαίου εισοδήματος των περισσότερων νοικοκυριών προορίζεται πλέον για την πληρωμή λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Για τον λόγο αυτόν,
εξάλλου, η κυβέρνηση αποφάσισε να αυξήσει σημαντικά την επιδότηση των λογαριασμών του ηλεΓια πρώτη φορά ορισμένες εταιρείες επιστρέφουν προκαταβολές, καθώς έχουν εξαντληθεί τα προϊόντα τους και δεν μπορούν να παραδώσουν τις παραγγελίες στους πελάτες τους
Πλαφόν σε προϊόντα όπως το αλεύρι, το ηλιέλαιο, το γάλα εβαπορέ κ.ά. βάζουν τα σούπερ μάρκετ για
όσους καταναλωτές κάνουν τις αγορές τους ηλεκτρονικά αλλά και σε φυσικά καταστήματα, καθώς είναι πλέον
ορατός ο κίνδυνος για ελλείψεις σε βασικά αγαθά, όπως είναι το αλεύρι και τα σπορέλαια, οι τιμές των οποίων καταγράφουν και τις πιο μεγάλες αυξήσεις. Αν και μέχρι στιγμής όσα μέτρα λαμβάνονται έχουν προληπτικό χαρακτήρα, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι θα εξασφαλιστεί η απαιτούμενη επάρκεια σε ορισμένα προϊόντα και τις επόμενες εβδομάδες, αλλά και για όσο διαρκεί ο πόλεμος στην Ουκρανία. Οπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, είναι η πρώτη φορά που ορισμένες εταιρείες επιστρέφουν προκαταβολές επειδή
έχουν εξαντληθεί τα αποθέματά τους και δεν μπορούν να παραδώσουν τις παραγγελίες στους πελάτες τους.

Προληπτικός «κόφτης»
Δεν είναι τυχαίο ότι ορισμένες επιχειρήσεις, προκειμένου να διατηρήσουν τα αποθέματα σε ορισμένα προϊόντα που επηρεάζονται άμεσα από τον πόλεμο στην Ουκρανία, προχώρησαν σε προληπτικό πλαφόν σε ό,τι
αφορά τις ποσότητες που μπορούν να αγοράσουν οι καταναλωτές. Σημαντικό πρόβλημα είναι πολύ πιθανόν να ανακύψει το προσεχές διάστημα στο ηλιέλαιο,
καθώς Ουκρανία και Ρωσία αντιπροσωπεύουν το 80% των παγκόσμιων εξαγωγών. Με στόχο, λοιπόν, τη διατήρηση των αποθεμάτων, τα σούπερ μάρκετ έχουν βάλει πλαφόν στα τεμάχια μιας σειράς προϊόντων στα
ηλεκτρονικά τους καταστήματα. Σε μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ οι καταναλωτές μπορούν να αγοράσουν μέχρι 4 συσκευασίες αλεύρι ή ηλιέλαιο. Σε άλλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ επιτρέπεται η αγορά 3 κιλών
αλευριού ή 3 λίτρων ηλιέλαιου. Σε γενικές γραμμές, οι ποσότητες που έχουν ορίσει ως ανώτατες τα σούπερ
μάρκετ είναι 3 έως 4 συσκευασίες για το αλεύρι ή το ηλιέλαιο. Τα όρια αυτά ισχύουν για παραγγελίες από
τα ηλεκτρονικά αλλά και από τα φυσικά καταστήματα.
Οι ελεγκτικές Αρχές, από την πλευρά τους, πραγματοποιούν ελέγχους, προκειμένου να διαπιστώσουν εάν υπάρχουν περιπτώσεις αισχροκέρδειας από επιχειρήσεις οι οποίες προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τις ανατιμητικές τάσεις και να αυξήσουν τις τιμές των προϊόντων πολύ παραπάνω απ’ όσο θα έπρεπε.
Μάλιστα, κάποιοι εκφράζουν την ανησυχία τους ακόμη και για τεχνητές ελλείψεις σε ορισμένα προϊόντα,
προκειμένου να πουληθούν ακριβότερα το επόμενο χρονικό διάστημα. Ολα αυτά, βέβαια, μένει να αποδειχθούν μέσα από τους ελέγχους που πραγματοποιούν οι ελεγκτικές Αρχές,
οι οποίες έχουν στη διάθεσή τους μια σειρά από «όπλα», όπως το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους
σε προϊόντα που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ, αλλά και στα καύσιμα.
Επίσης, με τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή, συγκεκριμένες επιχειρήσεις οφείλουν να δηλώνουν τα αποθέματά τους σε λιπάσματα, ζωοτροφές, ηλιέλαιο και άλλα έλαια, εκτός από
ελαιόλαδο, δημητριακά και άλευρα, αλλιώς θα κινδυνεύουν με πρόστιμο που θα φτάνει ακόμη και τα 100.000 ευρώ, ανάλογα
με τη βαρύτητα της παράβασης. Πρόκειται ουσιαστικά για μια κίνηση των ελεγκτικών Αρχών προκειμένου να αποτρέψουν κάποιους να πουλήσουν ακριβότερα τα συγκεκριμένα προϊόντα σε μεταγενέστερο χρόνο.
κτρικού ρεύματος από τα 39 ευρώ τον Μάρτιο στα 72 ευρώ τον Απρίλιο, επιδοτώντας παράλληλα τους φοιτητές με 120 ευρώ για το ρεύμα που πλήρωσαν το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου. Παράλληλα, θα επιδοτηθούν αναδρομικά όλες οι επιχειρήσεις με παροχή ισχύος μέχρι 25
KWA στο σύνολο της κατανάλωσης για το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου, με στόχο την απορρόφηση του 80% της ρήτρας αναπροσαρμογής,
ενώ με 130 ευρώ τον Απρίλιο θα επιδοτηθούν οι επαγγελματίες. Επίσης, επιχειρήσεις με παροχή ισχύος 25 KWA, όπως αρτοποιεία, εστιατόρια, εμπορικά καταστήματα, περίπτερα, ψιλικά, κομμωτήρια και γραφεία, θα επιδοτηθούν
με 230 ευρώ.