Διπλή παράταση πήρε η εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου (ταμεία, νοσοκομεία, δήμοι) συνολικού ύψους 728 εκατ. ευρώ προς ιδιώτες (συνταξιούχους, επιχειρήσεις, πολίτες κλπ.).
Σύμφωνα με όσα αναφέρει η έκθεση της Κομισιόν για την 14η ενισχυμένη εποπτεία, τόσο οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των ταμείων προς τους συνταξιούχους (200 εκατ. ευρώ), όσο και οι (μη συνταξιοδοτικές) ληξιπρόθεσμες οφειλές των άλλων φορέων του δημοσίου προς τους ιδιώτες (528 εκατ. ευρώ) θα πρέπει να εξοφληθούν έως τον Αύγουστο του 2022.
Έτσι πήρε παράταση 2 μηνών η προθεσμία για την εξόφληση των εκκρεμών συντάξεων και παράταση 6 μηνών η προθεσμία για την εξόφληση των άλλων, μη συνταξιοδοτικών οφειλών του δημοσίου προς ιδιώτες. Και αυτό γιατί σύμφωνα με την προηγούμενη έκθεση των Βρυξελλών, τα χρέη στους συνταξιούχους έπρεπε να εξοφληθούν έως τον Ιούνιο του 2022, ενώ τα χρέη προς άλλους ιδιώτες έως το Φεβρουάριο του 2022.
Συγκεκριμένα, η έκθεση αναφέρει πως “οι μη συνταξιοδοτικές και συνταξιοδοτικές ληξιπρόθεσμες οφειλές αναμένεται τώρα να εκκαθαριστούν έως τον Αύγουστο του 2022”.
“Μετά την επιβράδυνση του ρυθμού των ληξιπρόθεσμων οφειλών εκκαθάρισης τους πρώτους μήνες του 2022, αυτό αντιπροσωπεύει μια καθυστέρηση έξι μηνών όσον αφορά τις μη συνταξιοδοτικές ληξιπρόθεσμες οφειλές και δύο μήνες όσον αφορά τις συνταξιοδοτικές ληξιπρόθεσμες οφειλές, σε σύγκριση με το σχέδιο” σημειώνεται από τις Βρυξέλλες.
Από την ίδια πλευρά αναφέρεται πως “η καθυστέρηση προκλήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τη συνεχιζόμενη πανδημία, την αύξηση των ενεργειακών τιμών, την βραδύτερη από την προγραμματισμένη παράδοση των προγραμματισμένων βελτιώσεων σε τεχνολογικό επίπεδο και τη χαμηλότερη από την αναμενόμενη απόδοση προηγούμενων μέτρων. Οι αρχές έχουν προτείνει, και ήδη εν μέρει υλοποίησαν, μια σειρά πρόσθετων δράσεων για την επιτάχυνση της διαδικασίας εκκαθάρισης. Οι δράσεις περιλαμβάνουν μέτρα για τη βελτίωση, σε διαρθρωτική βάση, της ρευστότητας των νοσοκομείων και των δημόσιων μεταφορών, καθώς και στοχευμένες αλλαγές στη διαδικασία απονομής των συντάξεων”.
Τονίζεται επίσης πως “ο στόχος για την ουσιαστική εκκαθάριση των μη συνταξιοδοτικών ληξιπρόθεσμων οφειλών έως τον Φεβρουάριο 2022 δεν έχει επιτευχθεί, κυρίως λόγω της συνεχιζόμενης πανδημίας και τις αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας”.
Το στοκ των χρεών του δημοσίου (πλην συνταξιοδοτικών ταμείων)
Πιο αναλυτικά, η Κομισιόν αναφέρει πως:
– “Το στοκ των μη συνταξιοδοτικών ληξιπρόθεσμων οφειλών τον Μάρτιο του 2022 αυξήθηκε σε 528 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με 238 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2021, όπως αναφέρθηκε στη 13η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας, αποκλίνοντας από τον στόχο κατά 225 εκατ. ευρώ. Η υστέρηση παρατηρείται κυρίως στα νοσοκομεία και στα ταμεία, όπου η απόκλιση από τους στόχους φτάνει τα 121 εκατ. ευρώ και 60 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
Ο αντίκτυπος της πανδημίας, που αντικατοπτρίζεται στον υψηλό αριθμό κρουσμάτων και νοσηλειών, συνεχίζει να ασκεί πίεση στα νοσοκομεία με αποτέλεσμα αυξημένο φόρτο εργασίας και δαπάνες.
Παρά το γεγονός ότι η νομοθετική τροποποίηση η οποία απλοποιεί και επιταχύνει την καταβολή των επιχορηγήσεων ειδικά στα αρχή του έτους εγκρίθηκε εγκαίρως, η πρώτη δόση της ετήσιας επιχορήγησης των νοσοκομείων καταβλήθηκε τον Μάρτιο αντί για τον Ιανουάριο, επηρεάζοντας αρνητικά τη ρευστότητα των νοσοκομείων κατά τους πρώτους μήνες του 2022”.
– “Όσον αφορά τα ταμεία (που δεν υπάγονται στον κρατικό προϋπολογισμό), η αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους οφείλεται κυρίως στο αυξημένο ενεργειακό κόστος, τόσο των καυσίμων όσο και της ηλεκτρικής ενέργειας.
– “Από την άλλη πλευρά, η εφαρμογή του μηχανισμού για την πρόληψη της συσσώρευσης ληξιπρόθεσμων οφειλών στους ΟΤΑ βοήθησε στη σταθεροποίηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους, οι οποίες είναι τώρα πολύ κοντά στον στόχο”.
Από τις Βρυξέλλες τονίζεται πως “υποστηριζόμενες από πρόσθετες στοχευμένες δράσεις, οι υπόλοιπες μη συνταξιοδοτικές ληξιπρόθεσμες οφειλές θα πρέπει να έχουν εκκαθαριστεί ουσιαστικά έως τον Αύγουστο του 2022. Οι αρχές έχουν προτείνει, και έχουν ήδη εν μέρει υλοποιήσει, πρόσθετες δράσεις για να στηρίξουν φορείς που εξακολουθούν να έχουν υψηλό απόθεμα ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Όσον αφορά τα νοσοκομεία, μια νομική διάταξη, η οποία επιλύει τα ζητήματα νομιμότητας των δαπανών των νοσοκομείων και επιτρέπει τις πληρωμές των προμηθειών που λαμβάνονται μέσω απευθείας ανάθεσης συμβάσεων αντί για ανοικτή τακτική διαδικασία, εγκρίθηκε στα τέλη Μαρτίου.
Η διάταξη αυτή σε συνδυασμό με τις επιχορηγήσεις που ελήφθησαν το Μάρτιο, αναμένεται να εξασφαλίσει επαρκή ρευστότητα για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων τους επόμενους μήνες.
Ως απάντηση στο υψηλό κόστος ενέργειας, οι αρχές σχεδιάζουν να υιοθετήσουν μια νομική διάταξη τον Μάιο, η οποία θα επιτρέψει στο κράτος να μεταφέρει μια πρόσθετη επιχορήγηση στις εταιρείες δημόσιων μεταφορών προκειμένου να πληρώσουν τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις τους προς τις εταιρείες ηλεκτρισμού. Επιπλέον, η αρχές εξέδωσαν τον Απρίλιο, νωρίτερα από το προγραμματισμένο, κοινή υπουργική απόφαση σχετικά με τη διενέργεια υποχρεώσεων παροχής δημόσιας υπηρεσίας, η οποία αυξάνει το ποσό κατά 41 εκατ. ευρώ προκειμένου να βελτιωθεί η ρευστότητα αυτών των εταιρειών.
Οι αρχές αναμένουν ότι οι προαναφερθείσες πρωτοβουλίες μαζί με τις δράσεις που αναλήφθηκαν κατά την προηγούμενη περίοδο θα έχουν ως αποτέλεσμα στην ουσιαστική εκκαθάριση των μη-συνταξιοδοτικών ληξιπρόθεσμων οφειλών μέχρι τον Αύγουστο, και ενδεχομένως νωρίτερα.
Η εκκαθάριση των καθυστερούμενων συντάξεων έχει επιβραδυνθεί από τον Δεκέμβριο λόγω καθυστερήσεων στην εφαρμογή των προγραμματισμένων βελτιώσεων της πληροφορικής και χαμηλότερες από τις αναμενόμενες αποδόσεις των προηγούμενων μέτρων.
Το στοκ των συντάξεων
Η Κομισιόν στην ίδια έκθεση τονίζει πως “το στοκ των συντάξεων ληξιπρόθεσμων οφειλών τον Μάρτιο του 2022 έφθασε τα 200 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με 267 εκατ. ευρώ το Δεκέμβριο του 2021, 105 εκατ. ευρώ πάνω από τον στόχο που είχε τεθεί τον Οκτώβριο του 2021.
Η παρατηρούμενη επιβράδυνση του ρυθμού εκκαθάρισης είναι κυρίως αποτέλεσμα των καθυστερήσεων παράδοσης των ενημερώσεων λογισμικού, καθώς και στις δυσκολίες που παρουσιάστηκαν κατά την εφαρμογή ορισμένων μέτρων.
Οι αρχές πρότειναν πρόσθετες δράσεις για τη βελτιστοποίηση και απλοποίηση της υφιστάμενης πληροφορικής και των διαδικασιών απονομής συντάξεων, οι οποίες θα επιτρέψουν την πλήρη εκκαθάριση των καθυστερούμενων συντάξεων έως τον Αύγουστο του 2022, δύο μήνες αργότερα από ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί. Μια τροποποίηση του νόμου εγκρίθηκε το Απρίλιο, η οποία αποσκοπεί στη σημαντική επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής συντάξεων μέσω της βελτιωμένης επαλήθευσης των δεδομένων που είναι διαθέσιμα στο ηλεκτρονικό σύστημα του Ενιαίου Ταμείου Συντάξεων (σ.σ. e-ΕΦΚΑ).
Σύμφωνα με τη νέα διάταξη, τρεις μήνες μετά την υποβολή της αίτησης, η απονομή της σύνταξης θα εκδίδεται αυτόματα με τη χρήση όχι μόνο των στοιχείων της ασφαλιστικής ιστορίας που είναι ήδη καταχωρημένα στο πληροφοριακό σύστημα, αλλά και τις δηλώσεις και τα στοιχεία που υποβάλλει ο αιτών για πρόσθετη ασφάλιση περιόδου.
Τα στοιχεία που δεν έχουν ελεγχθεί πριν από την απονομή της σύνταξης θα ελέγχονται εκ των υστέρων εντός τριών ετών από την έκδοση της απονομής. Επιπλέον, οι αρχές σχεδίασαν μια σειρά από πρόσθετες δράσεις που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν τον Μάιο, οι οποίες περιλαμβάνουν:
– Αλλαγές στη διαδικασία υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης που θα επιτρέπουν τον έλεγχο της επιλεξιμότητας πριν από την οριστικοποίηση της αίτησης,
– Την εισαγωγή σημαντικών τροποποιήσεων και επικαιροποιήσεων της πληροφορικής για τη διεκπεραίωση του παλιού αποθέματος αιτήσεων συνταξιοδότησης ταχύτερα, και
– Τη δημιουργία μίας ηλεκτρονικής πύλης για τη διευκόλυνση της ανταλλαγής δεδομένων μεταξύ του Ενιαίου Ταμείου Συντάξεων (σ.σ. e-ΕΦΚΑ) και των αιτούντων.
Πρόκειται για σημαντικές βελτιώσεις που αναμένεται να οδηγήσουν σε ταχύτερη επεξεργασία των αιτήσεων συνταξιοδότησης και στην πλήρη εκκαθάριση των καθυστερούμενων συντάξεων μέχρι Αύγουστο του 2022.
Η δέσμευση για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που προσδιορίστηκαν από το Ελεγκτικό Συνέδριο για την πρόληψη της συσσώρευσης ληξιπρόθεσμων οφειλών έχει ολοκληρωθεί αποτελεσματικά. Η συντριπτική πλειονότητα των συστάσεων έχει είτε ολοκληρωθεί ή θα εκπληρωθεί και θα διευρυνθεί περαιτέρω μέσω συνεχιζόμενες ευρύτερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα ανάκαμψης και σχέδιο ανθεκτικότητας.
Από την τελευταία έκθεση, οι αρχές ολοκλήρωσαν ορισμένες σημαντικές δράσεις, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης της στατιστικής καταγραφής των συνταξιοδοτικών απαιτήσεων, της ψηφιοποίησης της ασφαλιστικής ιστορίας του ιδιωτικού τομέα μισθωτών, διορθώσεις στην καταγραφή των συνταξιοδοτικών αιτήσεων με μέρος των περιόδων ασφάλισης που αποκτήθηκαν στο εξωτερικό και την εισαγωγή ελέγχων σε διαδικασία δημιουργίας φορολογικών αναφορών από το Υπουργείο Ανάπτυξης.
Με τον τρόπο αυτό ολοκληρώνεται ουσιαστικά το έργο της δέσμευσης. Ένας μικρός αριθμός συστάσεων θα ολοκληρωθούν ως επί το πλείστον ακόμα το 2022, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που κοινοποίησαν οι αρχές. Οι υπόλοιπες συστάσεις, οι οποίες αφορούν κυρίως βελτιώσεις στο τεχνολογικό επίπεδο, αναμένεται να ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2023.
Οι αρχές έχουν επίσης ολοκληρώσει μια ευρύτερη μεταρρύθμιση για την απλούστευση φορολογικής διαδικασίας και την επιτάχυνση της αλυσίδας πληρωμών, αναφέρει η ίδια έκθεση.
Οι αρχές έχουν υιοθετήσει όλες τις τροποποιήσεις του νόμου που προσδιορίστηκαν από την ομάδα εργασίας για την απλούστευση του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τις φορολογικές διαχείριση της κεντρικής διοίκησης και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου.
Αυτές περιλαμβάνουν:
– Την απλούστευση της καταβολής της πρώτης δόσης των ετήσιων τακτικών επιχορηγήσεων σε νομικά πρόσωπα που εξασφαλίζουν επαρκή ρευστότητα ιδίως στην αρχή του έτους,
– Αλλαγές στις κανονιστικές πλαίσιο για την πρόληψη της σύγκρουσης συμφερόντων των υπολόγων,
– Πληρωμή ορισμένων τύπων δαπανών μέσω απλουστευμένων διαδικασιών,
– Τροποποιήσεις του νομικού πλαισίου σχετικά με τις πολυετείς υποχρεώσεις.
Οι πρωτοβουλίες αυτές θα συμβάλουν τελικά στον εξορθολογισμό της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, καθώς και των διαδικασιών πληρωμών και αναμένεται να βοηθήσουν περαιτέρω στην πρόληψη νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών. καταλήγει η έκθεση των Βρυξελλών.