Η έκπτωση 10% στον ΕΝΦΙΑ για όσους ασφαλίσουν τα ακίνητά τους για φυσικές καταστροφές έχει οδηγήσει πολλούς να κάνουν έρευνα αγοράς αναζητώντας πόσο θα τους κοστίσει η ασφάλεια κατοικίας.
Την ίδια ώρα οι ασφαλιστικές προσπαθούν να ρίξουν τις τιμές για να κερδίσουν μεγαλύτερο μέρος αυτού του νέου κοινού.
Ομως, υπάρχουν και εκείνοι που ενδεχομένως να προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν το μέτρο και σκέφτονται πώς μπορούν να ασφαλίσουν εικονικά την κατοικία τους για να μειώσουν το φόρο που πληρώνουν.
Για τον μέσο πολίτη που έχει ένα μέσο ακίνητο, αυτό θα ήταν αστείο, καθώς τα ασφάλιστρα είναι φθηνά και ο ΕΝΦΙΑ διαχειρίσιμος. Ομως, για κάποιον με μεγάλη ακίνητη περιουσία και υπερπολυτελή ακίνητα, η μείωση του 10% στο φόρο μπορεί να αντιπροσωπεύει χιλιάδες ευρώ. Με λίγα λόγια, κάποιος θα μπορούσε να υπασφαλίσει τα ακίνητά του, σε βαθμό που η ασφάλεια θα του ήταν σχεδόν άχρηστη, καθώς δεν θα κάλυπτε την πραγματική αξία της περιουσίας του. Με αυτόν τον τρόπο, θα έδινε λίγα ευρώ, για να κερδίσει πολλαπλάσια έκπτωση φόρου.
Κάτι τέτοιο προφανώς και δεν βρίσκεται στις προθέσεις του οικονομικού επιτελείου, που έρχεται να βάλει προκαταβολικό «μπλόκο» και να σφραγίσει τα όποια παράθυρα για κατάχρηση του μέτρου.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αναμένεται να βάλει δικλίδες ασφαλείας και ξεκάθαρους όρους στο πώς θα ασφαλίζονται τα ακίνητα, πριν χορηγήσει την έκπτωση 10% στον ΕΝΦΙΑ. Αυτό θα γίνει με τη θέσπιση ενός ελάχιστου ασφαλίστρου με βάση την αντικειμενική αξία του ακινήτου και θα πρέπει να ασφαλίζεται το σύνολο (100%) της επιφάνειας που εμφανίζεται στην εφορία. Δηλαδή θα χρησιμοποιηθεί ο Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ), που θα πρέπει να εναρμονιστεί και με τη δήλωση του Ε9, εάν έχουν γίνει μεταβολές. Αν οι διασταυρώσεις δουλέψουν, αυτό σημαίνει ότι κανένας «κολπατζής» δεν θα μπορέσει να ξεγελάσει το σύστημα.
Από την πλευρά τους, οι ασφαλιστικές εταιρίες βλέπουν το μέτρο σαν μία σημαντική ευκαιρία να ανέβει η ασφάλεια κατοικίας στην Ελλάδα, που βρίσκεται στα χαμηλότερα επίπεδα ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με στοιχεία της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, οι ασφαλισμένες κατοικίες είναι περίπου 1 εκατ. και αντιπροσωπεύουν μόλις το 16% του συνολικού αριθμού των κτιρίων. Οι περισσότερες από αυτές είναι υποχρεωτικά ασφαλισμένες, καθώς υπάρχει τραπεζικός δανεισμός. Την ίδια ώρα, στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι οι ζημιές από καύσωνες, πλημμύρες και καταιγίδες στοίχισαν 91 ευρώ ανά κάτοικο στην Ελλάδα το 2020, όταν συνολικά στην Ευρωπαϊκή Ενωση ήταν μόλις 27 ευρώ ανά κάτοικο. Αμέσως μετά τη χώρα μας είναι η Γαλλία με 62 ευρώ και η Ιρλανδία με 42 ευρώ. Το κράτος, δηλαδή εμείς οι φορολογούμενοι, επιβαρυνόμαστε δυσανάλογα. Παράλληλα, οι πλημμυροπαθείς, σεισμοπαθείς και πυρόπληκτοι βρίσκονται σε δύσκολη θέση να περιμένουν πότε θα δοθούν οι αποζημιώσεις, χωρίς ένα κεφάλαιο για να ξαναφτιάξουν το σπίτι τους. Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες (Γερμανία, Βέλγιο, Πορτογαλία, Ισπανία) έχουν καθιερώσει την υποχρεωτική ασφάλιση των κτιρίων τους. Οταν όλοι ασφαλίζονται, τα ασφάλιστρα μειώνονται δραστικά, οπότε το κόστος είναι μικρό για κάθε ιδιοκτήτη.
Τα μυστικά
Σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο, αν και η ρύθμιση φαίνεται αρκετά ξεκάθαρη, υπάρχουν πέντε πράγματα που καλό είναι να γνωρίζει όποιος δεν έχει έναν έμπιστο ασφαλιστή να του τα πει. Για να πάρουμε την έκπτωση, το ασφαλιστήριο συμβόλαιο θα πρέπει να αφορά στο σύνολο της αξίας του ακινήτου επί της οποίας υπολογίζεται ο ΕΝΦΙΑ και όχι μέρος αυτής. Αυτό σημαίνει όλες τις φορολογήσιμες επιφάνειες της κατοικίας όπως φαίνονται στο περιουσιολόγιο και στο Ε9. Η έκπτωση περιλαμβάνει τόσο τον κύριο όσο και τον «συμπληρωματικό» φόρο. Συγκρίνουμε τιμές και παροχές συμβολαίων από πολλές εταιρίες. Τα ασφάλιστρα είχαν αυξηθεί στο τέλος του 2022 λόγω γενικότερης ακρίβειας. Κάποιες εταιρίες προχώρησαν σε ταχύτατες μειώσεις λόγω του μέτρου, όχι όμως όλες. Σε κάθε περίπτωση, ο καλύτερος σύμβουλος είναι ένας έμπιστος ασφαλιστής.