Ψηλά στην ατζέντα της νέας υπουργού Εργασίας, Νίκης Κεραµέως, βρίσκονται αλλαγές στο επίδοµα ανεργίας, οι οποίες σε πρώτη φάση θα εφαρµοστούν πιλοτικά. Οι δράσεις που σχεδιάζονται έχουν συµπεριληφθεί και στο Ταµείο Ανάκαµψης, ενώ µετά τη µελέτη των αποτελεσµάτων του πιλοτικού προγράµµατος θα µπορέσει να υπάρξει ένα ενιαίο, καινούργιο σύστηµα για τα επιδόµατα ανεργίας. ∆ύο θα είναι οι βασικοί παράγοντες που θα καθορίζουν το νέο επίδοµα ανεργίας: ο µισθός και η προϋπηρεσία.
Το σχέδιο που επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας, χωρίς βέβαια να έχουν κλειδώσει όλες οι λεπτοµέρειες, είναι η αποσύνδεση αρχικώς του επιδόµατος από τον κατώτατο µισθό. Σήµερα, το επίδοµα ανεργίας αναλογεί στο 55% του κατώτατου µισθού. Πλέον, θα συνδέεται µε τον µέσο όρο του µισθού του εργαζοµένου τα τελευταία τρία έτη και θα είναι κλιµακωτό.
Υπενθυµίζεται πως, όπως είχε προαναγγείλει ο επικεφαλής του οικονοµικού γραφείου του πρωθυπουργού, Αλέξης Πατέλης, στο συνέδριο του ΤΣΜΕ∆Ε στα µέσα Ιουνίου, το αµέσως επόµενο χρονικό διάστηµα έρχεται µεταρρύθµιση στο ευρύτερο καθεστώς χορήγησης των επιδοµάτων, µε βασικό άξονα τις σχετικές προτάσεις του ΟΟΣΑ. Για παράδειγµα, µελέτη του ΟΟΣΑ, που παραδόθηκε στο υπουργείο Εργασίας, αναφέρει ότι πρέπει να υπάρχει µεγαλύτερη διασύνδεση του επιδόµατος ανεργίας µε το ύψος του µισθού και την προϋπηρεσία των δικαιούχων.
Η βασική προϋπόθεση
Η βασική προϋπόθεση που θα πρέπει να τηρείται για να πληρωθεί ο άνεργος είναι να αναζητεί ενεργά εργασία ή να συµµετέχει σε προγράµµατα κατάρτισης, αλλά και να έχει εργαστεί τουλάχιστον επί πέντε έτη.
Σύµφωνα µε το σενάριο που εξετάζεται, το ύψος του επιδόµατος ανεργίας θα συναρτάται από τα έτη ασφάλισης και την παραµονή στην εργασία και θα καλύπτει για το πρώτο τρίµηνο ανεργίας το 70% µε 75% του µέσου όρου του µισθού της τελευταίας τριετίας και σε καµία περίπτωση δεν θα ανέρχεται στα 479 ευρώ, όπου αντιστοιχεί σήµερα. Σε αυτή την περίπτωση, η ποσόστωση του µισθού θα διαρκεί τρεις µε τέσσερις µήνες. ∆ηλαδή, αν κάποιος λαµβάνει µέσο όρο µισθού τριετίας 1.200 ευρώ, το επίδοµα θα κινείται στα 900 ευρώ, τα οποία ο δικαιούχος άνεργος θα λαµβάνει έως τέσσερις µήνες, και από τους επόµενους θα µειώνεται ποσοστιαία στο 60%-50% µέχρι το ύψος του σηµερινού επιδόµατος. Στο σχέδιο περιλαµβάνεται ανώτατο πλαφόν στα 1.200 ευρώ, το οποίο δεν θα ξεπερνά το επίδοµα.
Ταυτόχρονα, δεν θα µπορεί να πέσει κάτω από τα 479 ευρώ, ποσό στο οποίο βρίσκεται σήµερα και αντιστοιχεί στο 55% του κατώτατου µισθού. Επίσης, επιµηκύνεται η χρονική διάρκεια του επιδόµατος, το οποίο µπορεί να φτάνει έως τους 24 µήνες. Σήµερα το επίδοµα ανεργίας χορηγείται για 5 έως 12 µήνες, ανάλογα µε τις ηµέρες εργασίας που έχουν πραγµατοποιήσει οι δικαιούχοι. Η διάρκεια του επιδόµατος θα εξαρτάται από τον εργασιακό και ασφαλιστικό βίο του δικαιούχου. Ταυτόχρονα, θα καθιερωθεί η υποχρέωση των επιδοτούµενων ανέργων να ενταχθούν σε πρόγραµµα κατάρτισης, ώστε να αποκτήσουν την εξειδίκευση που χρειάζονται, για να τοποθετηθούν σε θέση εργασίας. Κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης της κατάρτισης, ο άνεργος θα λαµβάνει το επίδοµα κατάρτισης και όχι το επίδοµα ανεργίας. Σύµφωνα µε ασφαλείς πληροφορίες, για την πρώτη περίοδο της πιλοτικής εφαρµογής, το επίδοµα θα είναι διττό. Στην Αττική και στις περιοχές που θα επιλεγούν θα συνδεθεί µε τους µισθούς, ώστε να αξιολογηθεί η απόδοσή του, και στην υπόλοιπη χώρα θα εξακολουθήσει η χορήγηση του υπάρχοντος επιδόµατος.
Συγχώνευση επιδομάτων
Αλλαγές εξετάζονται και στο επίδοµα µακροχρόνιας ανεργίας (ύψους 200 ευρώ), το οποίο στην πράξη έχει καταστεί σχεδόν ανενεργό, λόγω των εισοδηµατικών κριτηρίων. Το επίδοµα αυτό θα ενσωµατωθεί στο επίδοµα ανεργίας και θα λειτουργήσει ανταποδοτικά, κυρίως σε ανέργους που εργάζονταν για πολλά χρόνια. Οι αλλαγές, που έχουν κλειδώσει από την επιτροπή που εισηγήθηκε το θέµα, περιλαµβάνουν µείωση του επιδόµατος ανάλογα µε την αµοιβή στο ηµερήσιο επίδοµα ανεργίας, το οποίο δεν θα κόβεται για τις συµβάσεις ορισµένου χρόνου και τους εργαζοµένους µε µερική απασχόληση. Για παράδειγµα, άνεργος που είχε µερική απασχόληση µε µισθό κάτω από 418 ευρώ λαµβάνει επίδοµα ανεργίας 359,25 ευρώ. Αν έχει σύζυγο και τρία τέκνα (4 προστατευόµενα µέλη δηλαδή), δικαιούται προσαύξηση 40% και το επίδοµα θα είναι 503 ευρώ.
Ανεργος µε εκ περιτροπής εργασία (δύοτρεις φορές την εβδοµάδα), µε µισθό κάτω από 209 ευρώ, θα λαµβάνει επίδοµα ανεργίας 239,50 ευρώ. Η επιδότηση στην κατηγορία των εποχικών διαρκεί 80 ηµέρες. Στην περίπτωση που δεν επιλέξουν την επιδότηση των 80 ηµερών, η διάρκεια της επιδότησης ακολουθεί αυτή των κοινών ανέργων.
*Δημοσιεύθηκε στο ένθετο «Money pro» της εφημερίδας «Παραπολιτικά»