Τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία χορήγησης της εισοδηματικής ενίσχυσης σε οικογένειες ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, καθώς και το χρόνο και τον τρόπο καταβολής της, ορίζει η νέα KYA .
Δικαιούχοι εισοδηματικής ενίσχυσης
1. Η εισοδηματική ενίσχυση της παρ. 2 του άρθρου 27 του ν. 3016/2002, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 61 του ν. 4701/2020, χορηγείται σε οικογένειες, συμπεριλαμβανομένων των μονογονεϊκών, ένα τουλάχιστον μέλος των οποίων έχει την ιδιότητα του πολίτη:
α) της Ελληνικής Δημοκρατίας,
β) κράτους – μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
γ) κράτους ανήκοντος στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (Νορβηγία, Ισλανδία και Λιχτενστάιν) και
δ) της Ελβετικής Συνομοσπονδίας.
Στην περίπτωση που ένα μόνο μέλος της οικογένειας πληροί την προϋπόθεση του προηγούμενου εδαφίου, η αίτηση για τη χορήγηση της ενίσχυσης υποβάλλεται από το μέλος αυτό. Αν η ίδια προϋπόθεση συντρέχει στο πρόσωπο αμφότερων των συζύγων ή μερών του συμφώνου συμβίωσης, η αίτηση υποβάλλεται από έναν από αυτούς.
2. Ως «οικογένεια» νοείται το ζεύγος των σε νόμιμο γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης συμβιούντων συζύγων, ή μερών συμφώνου συμβίωσης, αντίστοιχα, μετά των τυχόν ανηλίκων άγαμων τέκνων τους, που συμβιούν κάτω από την ίδια στέγη.
3. Ως μονογονεϊκή οικογένεια ορίζεται η οικογένεια που απαρτίζεται από ένα μόνο γονέα (άγαμο, σε χηρεία, σε διάσταση, διαζευγμένο ή λόγω κράτησης του έτερου γονέα σε σωφρονιστικό κατάστημα ή αντίστοιχες περιπτώσεις), ο οποίος ασκεί κατ’ αποκλειστικότητα ή μετά από σχετική ανάθεση με δικαστική απόφαση, συμβολαιογραφική πράξη ή πρακτικό διαμεσολάβησης, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, την προσωρινή ή μόνιμη επιμέλεια ενός ή περισσότερων ανήλικων άγαμων τέκνων.
4. Ανήλικα θεωρούνται τα τέκνα, τα οποία κατά το έτος υποβολής της αίτησης συμπληρώνουν το 18 έτος της ηλικίας τους. Ειδικά ως προς τις αιτήσεις που υποβάλλονται κατά το έτος 2020 και αφορούν στην εισοδηματική ενίσχυση του έτους 2019, ανήλικα θεωρούνται τα τέκνα, τα οποία συμπλήρωσαν το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας τους εντός του έτους 2019.
5. Πρόσωπο, το οποίο είναι μέλος δύο οικογενειών κατά την έννοια των παρ. 2 και 3, οι οποίες συμβιούν κάτω από την ίδια στέγη, δε δικαιούται να λάβει για το ίδιο έτος δύο φορές την ετήσια εισοδηματική ενίσχυση.
Προϋποθέσεις χορήγησης
1. Η εισοδηματική ενίσχυση χορηγείται υπό τις ακόλουθες σωρευτικά τιθέμενες πρόσθετες προϋποθέσεις: α) Τα μέλη της οικογένειας κατοικούν μόνιμα σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές, όπως αυτές ορίζονται στην παρ. 2 του άρθρου 27 του ν. 3016/2002, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 61 του ν. 4701/2020 και ειδικότερα: α) ως ορεινές περιοχές για την εφαρμογή της παρούσας, νοούνται οι ορεινές περιοχές που περιλαμβάνονται στον «ΠΙΝΑΚΑ ΟΡΕΙΝΩΝ ΔΗΜΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ (ΑΡΘΡΟ 3 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3)» της οδηγίας 81/645/ΕΟΚ, όπως αυτή ισχύει μετά την τροποποίησή της δυνάμει της απόφασης 83/339/ΕΟΚ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Οδηγίας 85/148/ΕΟΚ, της Οδηγίας 89/588/ΕΟΚ, της Οδηγίας 93/66/ΕΟΚ και της απόφασης 94/516/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
β) Ως μειονεκτικές περιοχές για τη χορήγηση της εισοδηματικής ενίσχυσης από το έτος 2020 και εντεύθεν νοούνται οι περιοχές με σημαντικά φυσικά μειονεκτήματα και οι περιοχές με ειδικά μειονεκτήματα, κατά την έννοια των παρ. 3 και 4, αντίστοιχα, του άρθρου 32 του Κανονισμού (ΕΕ) 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2013, όπως αυτές καθορίστηκαν στα σχετικά Παραρτήματα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας», το οποίο εγκρίθηκε με την από 28.2.2019 Εκτελεστική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περί έγκρισης της τροποποίησης του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης της Ελλάδας για στήριξη από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και τροποποίησης της εκτελεστικής απόφασης C(2015) 9170.
γ) Για το έτος ενίσχυσης 2019, ως μειονεκτικές περιοχές νοούνται οι περιοχές που περιλαμβάνονται στον «ΠΙΝΑΚΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ (ΑΡΘΡΟ 3 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 4) και στον «ΠΙΝΑΚΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ (ΑΡΘΡΟ 3 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 5) της οδηγίας 81/645/ΕΟΚ, όπως αυτή ισχύει μετά την τροποποίησή της δυνάμει της απόφασης 83/339/ΕΟΚ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Οδηγίας 85/148/ΕΟΚ, της Οδηγίας 89/588/ΕΟΚ, της Οδηγίας 93/66/ΕΟΚ και της απόφασης 94/516/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ως μόνιμη κατοικία νοείται η συνεχής διαμονή στις ανωτέρω περιοχές για χρονικό διάστημα τουλάχιστον δύο (2) ετών, όπως τούτο προκύπτει από τις δηλώσεις φορολογίας του εισοδήματος των δικαιούχων για τα δύο (2) τελευταία πριν από την υποβολή της αίτησής τους φορολογικά έτη σε συνδυασμό με τα στοιχεία του Φορολογικού τους Μητρώου.
δ) Το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα των δικαιούχων δεν υπερβαίνει το ποσό των τεσσάρων χιλιάδων επτακοσίων (4.700,00) ευρώ, ή το κατά αναπροσαρμογή εκά-στοτε καθοριζόμενο εισοδηματικό όριο.
2. Ως ετήσιο οικογενειακό εισόδημα νοείται το ετήσιο φορολογητέο πραγματικό ή τεκμαρτό, καθώς και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο, εισόδημα όλων των μελών της οικογένειας του αιτούντος τη χορήγηση της εισοδηματικής ενίσχυσης. Στο ετήσιο οικογενειακό εισόδημα δεν προσμετράται το χορηγούμενο σύμφωνα με το άρθρο 235 του ν. 4389/2016 (Α’ 94), όπως ισχύει, Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, το χορηγούμενο κατ’ άρθρο 214 του ν. 4512/2018 (Α’ 5) επίδομα παιδιού, το επίδομα εκπαίδευσης ή επαγγελματικής κατάρτισης ανέργων του άρθρου 30 του ν. 4144/2013 (Α’ 88), όπως ισχύει, καθώς και τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται ως προνοιακές παροχές σε άτομα με αναπηρία. Η χορηγούμενη κατ’ εφαρμογή της παρούσας απόφασης εισοδηματική ενίσχυση δεν λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό του ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος κατ’ εφαρμογή της παρούσας.
3. Για τις αιτήσεις που υποβάλλονται κατά το έτος 2020 και αφορούν στο έτος ενίσχυσης 2019, ως έτος υποβολής της αίτησης θεωρείται το έτος 2019 για τον έλεγχο της μόνιμης κατοικίας και της πλήρωσης του εισοδηματικού κριτηρίου, σύμφωνα με την παρ. 2.
Υποβολή αίτησης
1. Για τη χορήγηση της εισοδηματικής ενίσχυσης απαιτείται αίτηση, η οποία υποβάλλεται από τον αιτούντα στην ηλεκτρονική εφαρμογή του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ο.Π.Ε.Κ.Α.) μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr). Η ηλεκτρονική αίτηση δύναται να υποβληθεί και μέσω των εξουσιοδοτημένων χρηστών των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π.). Στην περίπτωση του προηγούμενου εδαφίου, στο Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών δύναται να προσέλθει προς υποβολή της αίτησης και τρίτο πρόσωπο ειδικά προς τούτο εξουσιοδοτημένο από τον αιτούντα. Για την εφαρμογή της παρούσας απόφασης ως εξουσιοδοτημένοι χρήστες των Κ.Ε.Π. νοούνται οι πιστοποιημένοι χρήστες των Κ.Ε.Π. για την εφαρμογή απόδοσης Αριθμού Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ).
2. Την ηλεκτρονική εφαρμογή της παραγράφου 1 διαχειρίζεται, συντηρεί και αναβαθμίζει, αν απαιτείται, από την έναρξη της λειτουργίας της, η εταιρεία «Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε.» (Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.). Μέσω της εφαρμογής αυτής διεκπεραιώνονται οι αιτήσεις για τη χορήγηση της ενίσχυσης, δημιουργείται μητρώο δικαιούχων, διαμορφώνονται οι καταστάσεις πληρωμής της ενίσχυσης, προσδιορίζονται τα αχρεω-στήτως καταβληθέντα ποσά και διενεργούνται οι απαι-τούμενοι συμψηφισμοί ποσών.
3. Η αίτηση της παραγράφου 1 υποβάλλεται άπαξ. Σε περίπτωση έγκρισής της, το υποβληθέν αίτημα θεωρείται ότι εκτείνεται και σε κάθε επόμενο έτος, χωρίς να απαιτείται η υποβολή νέας αίτησης. Στην περίπτωση αυτή η ενίσχυση εξακολουθεί να χορηγείται μετά από την έκδοση σχετικής εγκριτικής πράξης για κάθε έτος, εφόσον από τις κατ’ έτος διενεργούμενες διασταυρώσεις προκύπτει ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις χορήγησης της εισοδηματικής ενίσχυσης. Αν η υποβληθείσα αίτηση απορριφθεί, ο αιτών δύναται να υποβάλει νέα αίτηση για τη χορήγηση της εισοδηματικής ενίσχυσης το επόμενο έτος. Σε περίπτωση έγκρισης της νέας αυτής αίτησης, εφαρμόζονται οι διατάξεις του δεύτερου και του τρίτου εδαφίου της παρούσας παραγράφου.
4. Στις περιπτώσεις που η ηλεκτρονική αίτηση υποβάλλεται από τον ίδιο τον αιτούντα, η χρήση της ηλεκτρονικής εφαρμογής της παρ. 1 γίνεται κατόπιν αυθεντικο-ποίησης με τη χρήση των κωδικών – διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.) του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (taxisnet). Κατά την υποβολή της ο αιτών δηλώνει υποχρεωτικά α) στοιχεία ενεργού λογαριασμού (ΙΒΑΝ) πιστωτικού ιδρύματος που λειτουργεί στην Ελλάδα, ή ΕΛ.ΤΑ., δικαιούχος ή συνδικαιούχος του οποίου είναι ο ίδιος και στον οποίο θα πιστωθεί η εισοδηματική ενίσχυση, β) έγκυρη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), γ) τον αριθμό του κινητού του τηλεφώνου. Τα ανωτέρω υπό στοιχεία (β) και (γ) στοιχεία μπορούν να αντλούνται και από το Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας Πολιτών του άρθρου 48 παρ. 5 του ν. 4623/2019 (Α’ 134) με διαδικτυακή υπηρεσία που παρέχεται από το Κέντρο Διαλειτουργικότητας (ΚΕ.Δ.) της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.. Εφόσον ο αιτών είναι έγγαμος ή έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, το οποίο βρίσκεται σε ισχύ, δηλώνεται υποχρεωτικά και το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο, το όνομα της μητέρας, και ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) του συζύγου ή του έτερου μέρους του συμφώνου συμβίωσης. Εφόσον στην οικογένεια του αιτούντος υπάρχουν άγαμα ανήλικα τέκνα, που δηλώνονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του αιτούντος ως εξαρτώμενα μέλη, συμπληρώνεται υποχρεωτικά το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο, το όνομα της μητέρας και προαιρετικά ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου τους (ΑΦΜ). Κατά την ηλεκτρονική υποβολή της αίτησης δεν απαιτείται η υποβολή δικαιολογητικών από τον αιτούντα, καθώς τα απαραίτητα δεδομένα αντλούνται από τους αρμόδιους φορείς.
5. Κατά την ηλεκτρονική υποβολή της αίτησης, μέσω διαλειτουργικότητας από τις βάσεις δεδομένων που διαχειρίζεται η Α.Α.Δ.Ε., αντλούνται και χορηγούνται στην Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε. μέσω του ΚΕ.Δ. της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ., για λογαριασμό του Ο.Π.Ε.Κ.Α., τα κατωτέρω δεδομένα της οικογένειας:
α. Ένδειξη εκκαθαρισμένης φορολογικής δήλωσης για το ελεγχόμενο ως προς το εισοδηματικό κριτήριο φορολογικό έτος (0 ή 1).
β. Ένδειξη εκκαθαρισμένης φορολογικής δήλωσης για το φορολογικό έτος που προηγείται του φορολογικού έτους της περίπτωσης α’ (0 ή 1).
γ. Τρέχουσα οικογενειακή κατάσταση με βάση τον ΑΦΜ του αιτούντος και ΑΦΜ συζύγου, ή έτερου μέρους συμφώνου συμβίωσης από το Μητρώο Φορολογουμένων, εφόσον υπάρχει.
δ. Λίστα ανήλικων εξαρτώμενων τέκνων στο Ε1 με βάση τον ΑΦΜ του αιτούντος για τα έτη αναφοράς (ΑΦΜ εξαρτώμενου τέκνου, ΑΜΚΑ εξαρτώμενου τέκνου, Έτος Γέννησης εξαρτώμενου τέκνου).
ε. Διευθύνσεις Μόνιμης Κατοικίας από το Ε1 του έτους της αίτησης και του προηγούμενου έτους (πίνακας 5 του Ε1). Για τις υποβληθείσες εν έτει 2020 αιτήσεις για το έτος ενίσχυσης 2019, ως έτος της αίτησης θεωρείται το έτος 2019.
στ. Ένδειξη φιλοξενίας κατά το έτος της αίτησης και ΑΦΜ φιλοξενούντος, αν έχει γίνει αποδεκτή η φιλοξενία, 0 σε περίπτωση απόρριψης εκ μέρους του φιλοξενούντος της δήλωσης φιλοξενίας του αιτούντος και 1 αν από τις υποβληθείσες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος για τα δύο τελευταία πριν την υποβολή της αίτησης φορολογικά έτη δεν προκύπτει η μόνιμη διαμονή του αιτούντος σε ορεινή ή μειονεκτική περιοχή λόγω φιλοξενίας του.
ζ. Ένδειξη φιλοξενίας κατά το προηγούμενο της αίτησης έτος και ΑΦΜ φιλοξενούντος, αν έχει γίνει αποδεκτή η φιλοξενία, 0 σε διαφορετική περίπτωση. Για τις υποβληθείσες εν έτει 2020 αιτήσεις για το έτος ενίσχυσης 2019, ως έτος της αίτησης θεωρείται το έτος 2019.
η. Εισόδημα σύμφωνα με τις προβλέψεις της παρούσας για τον ΑΦΜ του αιτούντος και των υπολοίπων μελών της οικογενείας του.
6. Όταν η ηλεκτρονική αίτηση υποβάλλεται μέσω εξουσιοδοτημένου χρήστη Κέντρου Εξυπηρέτησης Πολιτών, ο αιτών, επιδεικνύοντας τα στοιχεία ταυτοποίησής του (Δελτίο Αστυνομικής Ταυτότητας, ή Διαβατήριο σε ισχύ) χορηγεί στον εξουσιοδοτημένο χρήστη τον Αριθμό του Φορολογικού του Μητρώου (ΑΦΜ), με την χρήση του οποίου γίνεται η είσοδος στην ηλεκτρονική εφαρμογή. Για τη συμπλήρωση της αίτησης ο εξουσιοδοτημένος υπάλληλος ενημερώνει τον αιτούντα για όσα στοιχεία έχουν προσυμπληρωθεί και είναι διαθέσιμα από τις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, ακολούθως δε, συμπληρώνονται από τον εξουσιοδοτημένο χρήστη, μετά από υπόδειξη του αιτούντος, όσα εκ των προβλεπόμενων στην παρ. 4 στοιχείων χρήζουν υποβολής.
Μετά τη συμπλήρωση όλων των απαιτούμενων στοιχείων, ο εξουσιοδοτημένος υπάλληλος εκτυπώνει την πλήρη αίτηση με τα δηλωθέντα στοιχεία. Η εκτυπωμένη αίτηση υπογράφεται από τον αιτούντα, πριν την οριστική υποβολή της, και φυλάσσεται στο φυσικό αρχείο από τον εξουσιοδοτημένο υπάλληλο. Με την υπογραφή του ο αιτών δηλώνει ότι επιβεβαιώνει το περιεχόμενο της αίτησης, η οποία με το περιεχόμενο αυτό υποβάλλεται οριστικά.
Μετά την οριστική υποβολή της αίτησης, ο εξουσιοδοτημένος υπάλληλος εκτυπώνει και χορηγεί στον αιτούντα την εγκριτική ή απορριπτική απόφαση επί της αίτησής του. Στις περιπτώσεις που η αίτηση παραμένει εκκρεμής, εφαρμογής τυγχάνουν οι διατάξεις των παρ. 2 και 3 του άρθρου 4.
7. Η οριστική υποβολή της ηλεκτρονικής αίτησης επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του αιτούντος, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 1599/1986 (Α’ 75), ως προς την ορθότητα των στοιχείων και την πλήρωση των προϋποθέσεων χορήγησης της ενίσχυσης, όπως αυτές προβλέπονται στην παρούσα απόφαση. Επιπλέον, η οριστική υποβολή της αίτησης επέχει θέση δήλωσης συναίνεσης του αιτούντος για τη διενέργεια κοινωνικής έρευνας και κατ’ οίκον επισκέψεων από αρμόδιους υπαλλήλους, αν απαιτηθεί, για επιτόπια επαλήθευση των δηλουμένων στοιχείων. Για τη διεξαγωγή κοινωνικής έρευνας ζητείται από τον Ο.Π.Ε.Κ.Α. η συνδρομή της αρμόδιας υπηρεσίας της οικείας Περιφέρειας.
8. Υπό την επιφύλαξη αυστηρότερων ποινών, που προβλέπονται στην κείμενη ποινική νομοθεσία, σε περίπτωση δήλωσης από τον αιτούντα ψευδών στοιχείων ή απόκρυψης αληθών στην αίτηση χορήγησης της εισοδηματικής ενίσχυσης, με σκοπό τον προσπορισμό περιουσιακού οφέλους στον ίδιο ή σε τρίτο, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 22 του ν. 1599/1986 (Α’ 75).
9. Οι αιτήσεις υποβάλλονται από την 1η Σεπτεμβρίου έως την 30η Οκτωβρίου κάθε έτους.
10. Ειδικά οι δικαιούχοι της εισοδηματικής ενίσχυσης του έτους 2019, οι οποίοι δεν έχουν ήδη υποβάλει σχετική αίτηση κατ’ εφαρμογή της υπ’ αρ. 10643/359/4.3.2020 υπουργικής απόφασης (Β’ 779), όπως τροποποιήθηκε με την υπ’ αρ. Δ11/οικ. 20110/692/25.5.2020 υπουργική απόφαση (Β’ 2077), υποβάλουν την αίτησή τους ηλεκτρονικά στην εφαρμογή του Ο.Π.Ε.Κ.Α., σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας. Η ηλεκτρονική αυτή αίτηση συνιστά την άπαξ υποβαλόμενη ηλεκτρονική αίτηση, σύμφωνα με την παράγραφο 3 και υποβάλλεται έως την 31.8.2020.
Οι υποβληθείσες μέχρι τη δημοσίευση της παρούσας εκκρεμείς αιτήσεις για την εισοδηματική ενίσχυση του έτους 2019 διεκπεραιώνονται μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής του Ο.Π.Ε.Κ.Α., μετά από καταχώρηση των απαιτούμενων στοιχείων των αιτούντων στην εφαρμογή αυτή από τους εξουσιοδοτημένους χρήστες των αρμοδίων κατά τόπο Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών, τα προς καταχώριση δε στοιχεία αντλούνται από τις εντύπως υποβληθείσες αιτήσεις. Οι δικαιούχοι του προηγούμενου εδαφίου, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις για την χορήγηση της εισοδηματικής ενίσχυσης για το έτος 2020, οφείλουν να υποβάλουν σχετική αίτηση στην ηλεκτρονική εφαρμογή του Ο.Π.Ε.Κ.Α. σύμφωνα με την παρ. 1, εντός της προθεσμίας της παρ. 9, και εφόσον κριθούν δικαιούχοι, η αίτησή τους για το έτος 2020 συνιστά την άπαξ υποβαλλόμενη ηλεκτρονική αίτηση, σύμφωνα με την παράγραφο 3.