Υπέρ στοχευμένων μέτρων, με έμφαση στους περισσότερο οικονομικά ευάλωτους, τάσσεται το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, με στόχο της αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης που οξύνεται όσο συνεχίζεται ο πόλεμος της Ουκρανίας.
Με την ευκαιρία της παρουσίασης της έκθεσης του Γραφείου, ο επικεφαλής του, Φραγκίσκος Κουτεντάκης, τόνισε ότι θα πρέπει να αποφευχθούν τα οριζόντια μέτρα. Ειδικά για το θέμα της μείωσης των έμμεσων φόρων, είπε ότι δεν αποτελεί το κατάλληλο μέτρο για την αντιμετώπιση των συνεπειών των υψηλών τιμών των καυσίμων και των τροφίμων. “Είναι καλύτερα όσα χρήματα διατεθούν να δοθούν σε αυτούς που δεν μπορούν να πληρώσουν το ρεύμα τους. Η μείωση του ειδικού φόρου στην βενζίνη δεν θα πρέπει να είναι προτεραιότητα”, είπε χαρακτηριστικά.
Πρόσθεσε επίσης ότι, έτσι κι αλλιώς, όλα τα μέτρα κατά της ακρίβειας θα πρέπει να εξετάζονται προσεκτικά με γνώμονα να αποφευχθεί και ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός της οικονομίας με την υπέρμετρη αύξηση χρέους και ελλείμματος που αυξήθηκαν σημαντικά κατά την διετία της πανδημίας.
Τρία σενάρια
Στην έκθεση, σύμφωνα με το capital.gr, υπάρχουν τρία σενάρια για την πορεία της οικονομίας το 2022. Το πρώτο είναι το σενάριο αναφοράς, το οποίο υποθέτει ότι ο πόλεμος θα τελειώσει πολύ σύντομα και οι ανατιμήσεις σε τρόφιμα και καύσιμα θα υποχωρήσουν σύντομα. Με βάση αυτό το σενάριο, η οικονομία προβλέπεται ότι θα αναπτυχθεί φέτος με ρυθμό 3,9%, ενώ ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός αναμένεται να διαμορφωθεί στο 6,99%.
Το δεύτερο σενάριο είναι το ήπιο. Με βάση αυτό το σενάριο η αύξηση της μέσης διεθνούς τιμής τροφίμων (Food price index, IMF) θα είναι 25%, της τιμής φυσικού αερίου (ισοδύναμο βαρελιού πετρελαίου) κατά 50 δολάρια και του επιτοκίου ελληνικών κρατικών ομολόγων κατά 1 ποσοστιαία μονάδα από τα σημερινά επίπεδα. Με αυτές τις παραδοχές, η ανάπτυξη για φέτος θα φτάσει το 2,75%, ενώ ο πληθωρισμός αναμένεται να φτάσει το 7,43% σε μέσα ετήσια επίπεδα.
Το τρίτο σενάριο του Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής είναι το δυσμενές. Αυτό υποθέτει ότι η μέση διεθνής τιμή αργού πετρελαίου (βαρέλι) θα αυξηθεί από τα σημερινά επίπεδα κατά 50 δολάρια, η μέση διεθνής τιμή τροφίμων (Food price index, IMF) κατά 50%, η διεθνής τιμή του φυσικού αερίου (ισοδύναμο βαρελιού πετρελαίου) κατά 100 δολάρια και τα επιτόκια δανεισμού του δημοσίου κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες. Με βάση αυτές τις παραδοχές ο ρυθμός ανάπτυξης για φέτος θα επιβραδυνθεί στο 2,21%, ενώ ο πληθωρισμός θα φτάσει σε διψήφιο ποσοστό, στο 11%.
Σε κανένα από τα σενάρια αυτά δεν υπάρχει ως παραδοχή ότι μπορεί να έχουμε εκκίνηση της αύξησης των επιτοκίων από την ΕΚΤ μέσα στο 2022. Επίσης η έκθεση υποθέτει ότι δεν θα υλοποιηθεί κάποια σημαντική εγχώρια δημοσιονομική επέκταση (πέρα και πάνω από την κοινή ευρωπαϊκή αντίδραση που έχει ήδη συμπεριληφθεί). Προφανώς, μια πιο περιοριστική νομισματική πολιτική θα οδηγούσε σε χαμηλότερο πληθωρισμό και χαμηλότερη ανάπτυξη, ενώ μια πιο επεκτατική δημοσιονομική πολιτική θα ενίσχυε τον ρυθμό ανάπτυξης, αλλά θα επιβάρυνε περισσότερο το δημόσιο χρέος.
Σε ό,τι αφορά το 2021, το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής σημειώνει ότι η ανάκαμψη της οικονομίας ήταν ισχυρή. Ο ρυθμός ανάπτυξης έφτασε το 8,3% και το ΑΕΠ ανέκτησε σχεδόν το σύνολο των απωλειών που υπέστη το 2020 λόγω του κορονοϊού.
Λόγω της καλύτερης του αναμενομένου πορείας της οικονομίας, το δημοσιονομικό αποτέλεσμα (δηλ. το πρωτογενές έλλειμμα), το οποίο αναμένεται να οριστικοποιηθεί τις επόμενες εβδομάδες, θα κλείσει κοντά στο 6% του ΑΕΠ, από 7,3% του ΑΕΠ που εκτιμούσε ο προϋπολογισμός του 2022.