Ο περιορισμός της αισχροκέρδειας και της κερδοσκοπίας αποτελεί το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα που θα πρέπει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης το Φθινόπωρο.
Η πολυπόθητη αποκλιμάκωση των τιμών στα τρόφιμα δεν φαίνεται να έρχεται, με τον πληθωρισμό σε βασικά αγαθά να παραμένει σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα.
Σύμφωνα με τη Realnews, στο υπουργείο Ανάπτυξης προσπαθούν να βρουν έναν πιο αποτελεσματικό τρόπο έτσι ώστε να ελέγξουν την αγορά και να εντοπίσουν όλους όσοι κερδοσκοπούν σε βάρος των καταναλωτών.
Ήδη η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή έχει προχωρήσει σε πολλούς και εξονυχιστικούς ελέγχους με τη βοήθεια της τεχνολογίας, μέσω της οποίας της δίδεται η δυνατότητα να ελέγχει τις τιμές χιλιάδων προϊόντων, κυρίως τροφίμων, σε καθημερινή βάση.
Ωστόσο και αυτοί οι έλεγχοι δεν φαίνεται να «φρενάρουν» σε μεγάλο βαθμό τα κύματα των ανατιμήσεων, τα οποία είναι αλλεπάλληλα, επιβαρύνοντας σημαντικά τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Την ίδια στιγμή, οι ελεγκτές δεν επαρκούν για να κάνουν επιτόπιους ελέγχους για να εντοπίσουν φαινόμενα κερδοσκοπίας, με αποτέλεσμα ο έλεγχος της αγοράς με ψηφιακά μέσα να αποτελεί μονόδρομο.
Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει στην «Real news» υψηλόβαθμο στέλεχος της κυβέρνησης, «θα έπρεπε να είχαμε έναν ελεγκτή έξω από κάθε κατάστημα για να είμαστε σίγουροι ότι δεν θα αισχροκερδήσει κανείς σε βάρος των καταναλωτών. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει.
Γι’ αυτό πρέπει να δημιουργήσουμε τα κατάλληλα ψηφιακά εργαλεία, έτσι ώστε ο καταναλωτής να έχει πολύ μεγάλη δύναμη και να καταγγέλλει φαινόμενα αδικαιολόγητων ανατιμήσεων». Η πρόταση που έχει πέσει στο τραπέζι αφορά κατ’ αρχάς στην αναβάθμιση της εφαρμογής kataggelies.mindev.gov.gr για την υποβολή καταγγελιών αλλά και παραπόνων. Η εφαρμογή ήδη λειτουργεί, αλλά πρόθεση είναι να γίνει ακόμη πιο χρηστική και εύκολη στη διαχείρισή της από τους καταναλωτές και σύντομα αναμένεται να ξεκαθαριστεί με ποιο τρόπο.
Το σχέδιο
Στόχος της αναβαθμισμένης εφαρμογής είναι να λαμβάνει τις καταγγελίες των καταναλωτών, γρήγορα, εύκολα και αποτελεσματικά, να γίνεται η διασταύρωση από τους ελεγκτές και στη συνέχεια να υπάρχει η δυνατότητα ακόμη και να αποστέλλεται απευθείας το πρόστιμο στην επιχείρηση που παραβαίνει τον νόμο, χωρίς να απαιτείται επιτόπιος έλεγχος.
Με αυτόν τον τρόπο ουσιαστικά θα υπάρχει η δυνατότητα να γίνονται καθημερινά έλεγχοι και να επιβάλλονται πρόστιμα, με τους καταναλωτές να διαδραματίζουν τον βασικότερο ρόλο. Η συγκεκριμένη εφαρμογή ήδη δέχεται μια σειρά από πληροφορίες, όπως για παράδειγμα φωτογραφίες, μέσα από τις οποίες θα αποδεικνύεται ότι μια επιχείρηση έχει αυξήσει σημαντικά τις τιμές σε ορισμένα προϊόντα.
Οι καταναλωτές μπορούν να κάνουν ανώνυμα ή επώνυμα τις καταγγελίες τους και στη συνέχεια θα αναλαμβάνουν δράση οι ελεγκτικές Αρχές. Στόχος σε κάθε περίπτωση είναι πλέον οι έλεγχοι να είναι εντελώς στοχευμένοι.
Όπως εξηγούν στην «R» γνώστες του θέματος «θα πρέπει πλέον να υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις για να προχωρήσει ένα έλεγχος σε βάθος. Δεν υπάρχει η πολυτέλεια να ασχολούνται οι ελεγκτικές Αρχές με καταγγελίες, οι οποίες δεν συνοδεύονται με βάσιμες πληροφορίες για πιθανά κρούσματα κερδοσκοπίας και αισχροκέρδειας». Τα πρόστιμα μάλιστα θα είναι ιδιαίτερα μεγάλα σε όσους εντοπιστούν να αισχροκερδούν. Πλέον, με την αναβάθμιση των ήδη υπαρχόντων τεχνολογικών εργαλείων αλλά και με την ύπαρξη νέων, στόχος είναι να δημιουργηθεί ένας πιο ισχυρός μηχανισμός ώστε να μπορεί να έχει το υπουργείο Ανάπτυξης μια πολύ καλύτερη εικόνα για το τι πραγματικά γίνεται στην αγορά.
Για παράδειγμα, δεν είναι φυσιολογικό όταν αυξάνονται οι τιμές των ενεργειακών προϊόντων, δηλαδή το πετρέλαιο μπρεντ, το φυσικό αέριο και το ηλεκτρικό ρεύμα, να γίνονται την ίδια σχεδόν στιγμή ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά και όταν μειώνονται οι καταναλωτές να συνεχίζουν να τα πληρώνουν πάρα πολύ ακριβά.
Κάτι που αποδεικνύεται και από τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, σύμφωνα με τα οποία ο πληθωρισμός στα ενεργειακά προϊόντα έχει μειωθεί σημαντικά τον τελευταίο χρόνο, ωστόσο στα τρόφιμα παραμένει σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα.
Επίσης, δεν είναι δυνατόν να πωλείται ένα προϊόν από τον παραγωγό σε χαμηλή τιμή και να φτάνει στον καταναλωτή σε πολύ μεγαλύτερη.
Σημειώνεται ότι η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης προχώρησε στην επέκταση της νομοθετικής ρύθμισης, σύμφωνα με την οποία σούπερ μάρκετ και πρατήρια καυσίμων θα πρέπει να πωλούν τα προϊόντα τους με το ίδιο μεικτό περιθώριο κέρδους με το οποίο τα πωλούσαν τον Δεκέμβριο του 2021, οπότε και είχε ξεκινήσει η ενεργειακή κρίση.
Με σύμμαχο την τεχνολογία
Πλέον, η πλειονότητα των ελέγχων θα πραγματοποιείται εξ αποστάσεως με τη βοήθεια τεχνολογικών εργαλείων. Ήδη αυτή η πρακτική φαίνεται να αποδίδει καρπούς, όπως έγινε για παράδειγμα με τον έλεγχο των εμπορικών επιχειρήσεων για πλασματικές εκπτώσεις.
Ωστόσο, θα συνεχιστούν και οι επιτόπιοι έλεγχοι, όπου αυτοί απαιτούνται. Η πολιτική ηγεσία έχει ξεκαθαρίσει ότι σε θέματα κερδοσκοπίας θα συνεχίσει να πραγματοποιεί ελέγχους με αμείωτη ένταση, θα επιβάλλει και θα εισπράττει μεγάλα πρόστιμα.
Η αντιμετώπιση της ακρίβειας και της κερδοσκοπίας αποτελεί τη βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης, καθώς, από τη μία, η χώρα μας πρέπει να γίνει πιο «ανθεκτική» στις εξωγενείς πληθωριστικές πιέσεις και από την άλλη να μπορέσει συνεχιστεί η οικονομική ενίσχυση προς τα ευάλωτα νοικοκυριά.