Bαρύ είναι το τίμημα που καλούνται να πληρώσουν οι δανειολήπτες κυμαινόμενου επιτοκίου, στην προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να τιθασεύσει τον πληθωρισμό.
Με την δόση των στεγαστικών κυμαινόμενου επιτοκίου να έχει εκτοξευθεί κυρίως για τα δάνεια που βρίσκονται πριν τα …μισά του δρόμου μέχρι την εξόφληση και εν αναμονή της επόμενης αύξηση τον Μάρτιο που έχει παραγγείλει η Κριστίν Λαγκάρντ, οι δανειολήπτες έσπευσαν να υποβάλλουν αίτηση ώστε να εκδώσουν πιστοποιητικό ευαλωτότητας και να επιδοτηθούν για το 50% της αύξησης της μηνιαίας δόσης τους.
Από την 1η Φεβρουαρίου, όταν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες ανακοίνωσαν ότι «ανοίγει» η πρώτη φάση του προγράμματος μέχρι και προχθές Δευτέρα (6/2) στην πλατφόρμα ευάλωτων ο αριθμός των ενεργών αιτήσεων ήταν 14.088.
Με δεδομένες τις χαμηλές «πτήσεις» σε ότι αφορά τα πιστοποιητικά ευαλωτότητας εξάγεται ασφαλώς το συμπέρασμα ότι οι αιτήσεις αυτές στην συντριπτική τους πλειονότητα αφορούν το πρόγραμμα επιδότησης δόσης και όχι το ενδιάμεσο πρόγραμμα προστασία α’ κατοικίας για τους δανειολήπτες που βρίσκονται στον προθάλαμο του πλειστηριασμού.
Σημειώνεται ότι μέχρι τις 31/12/2022 στο ενδιάμεσο πρόγραμμα – γέφυρα μέχρι τη λειτουργία Φορέα Ακινήτων, είχαν ενταχθεί μόλις 20 ευάλωτοι δανειολήπτες, 89 αιτήσεις είναι υπό αξιολόγηση και 53 αιτήσεις σε αρχικό στάδιο.
Έτσι, η έκρηξη των αιτήσεων όπως φαίνεται αφορά ενήμερων ευάλωτων δανειοληπτών αναζητούν «ελάφρυνση» κατά 50% της επιβάρυνσης λόγω της αύξησης των επιτοκίων.
Εκρηξη των αιτήσεων
Από τις 14.088 ενεργές αιτήσεις, οι 8.567 αιτήσεις βρίσκονται στο αρχικό στάδιο, αυτό της δημιουργίας και οι 5.521 στην φάση άντλησης στοιχείων και σταδιακά αρχίσουν να οριστικοποιούνται, ώστε οι επιλέξιμοι δανειολήπτες να δουν να πιστώνονται στους λογαριασμούς τους τα πρώτα ποσά επιδότησης τον Απρίλιο, όπως εκτιμάται.
Ενδεικτικά, ένα στεγαστικό δάνειο κυμαινόμενου επιτοκίου 100.000 ευρώ διάρκειας 20 ετών, όταν το euribor 3μήνου ήταν μηδενικό και το επιτόκιο 3% η μηναία δόση ήταν 560,62 ευρώ.
Πλέον, με το euribor 3m στο 3% και το επιτόκιο στο 6% η δόση του δανείου θα ξεπεράσει τα 700 ευρώ (περίπου 720 ευρώ). Αυτό σημαίνει ότι το εν λόγω ενήμερο δάνειο έχει επιβαρυνθεί με περίπου 160 ευρώ από τις αρχές Ιουλίου και εφόσον ο δανειολήπτης είναι ευάλωτος θα επιδοτηθεί με 80 ευρώ, μέσω του προγράμματος που χρηματοδοτείται από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες και η περίμετρος του εκτιμάται στις 25.000- 30.000 δανειολήπτες.
Σε ότι αφορά τους μη ευάλωτους, οι τράπεζες παρακολουθούν στενά τα στεγαστικά χαρτοφυλάκια τους – επί του παρόντος δεν παρατηρούνται αρρυθμίες που να προκαλούν ανησυχία – και με βάσει και με τις οδηγίες του επόπτη είναι έτοιμες να προσφέρουν εξατομικευμένες λύσεις ώστε να παραμείνουν ενήμερα τα δάνεια.
Σημειώνεται ότι τα πιο ευαίσθητα στεγαστικά δάνεια είναι αυτά που χορηγήθηκαν σχετικά πρόσφατα και τα οποία είναι λίγα καθώς η ζήτηση λόγω της 10ετούς κρίσης ήταν περιορισμένη (μέχρι και το 2018) ενώ οι τράπεζες υιοθέτησαν πολύ αυστηρά κριτήρια χορηγήσεων ώστε να αποφύγουν τη δημιουργία νέων «κόκκινων» δανείων.
Ετσι, οι δανειολήπτες αυτής της κατηγορίας δεν είναι ευάλωτοι εκτός και αν έχει επέλθει δραματική μείωση των εισοδημάτων τους. Σε ότι αφορά τα στεγαστικά δάνεια που χορηγήθηκαν από το 2019 και μετά οι δανειολήπτες έκαναν στροφή στα σταθερού επιτοκίου για τα πρώτα χρόνια (3-5 έτη).
Σύμφωνα με την ΤτΕ (Ενδιάμεση Εκθεση Νομισματικής Πολιτικής Δεκ 2022) τα τελευταία χρόνια υποχωρεί το μερίδιο νέων δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο και από 86% κατά μέσο όρο την περίοδο 2011-2017 υποχώρησε σε 57% το 2021 και 46% στο 9μηνο του 2022.
Σε ότι αφορά τα στεγαστικά κυμαινόμενου επιτοκίου που χορηγήθηκαν πριν την οικονομική κρίση και αποτελούν τη μεγαλύτερη κατηγορία, είναι τα λιγότερο ευαίσθητα την αύξηση των επιτοκίων καθώς πλέον αποπληρώνουν κεφάλαιο.
Πηγή: imerisia.gr