Τέθηκε στο τραπέζι το σχέδιο της ΕΕ για απεξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια, ενώ συζητήθηκαν τα εμπόδια για το ευρωομόλογο, το οποίο θα κάλυπτε τις αναβαθμισμένες ανάγκες άμυνας και ενεργειακών δαπανών.
Μπορεί η Σύνοδος Κορυφής στις Βερσαλλίες να ήταν ανεπίσημη και να μην είχε την αρμοδιότητα να λάβει καμία εκτελεστική απόφαση, αυτό, όμως, δεν εμπόδισε τους Ευρωπαίους ηγέτες να μείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στο γαλλικό ανάκτορο, συζητώντας για την επόμενη μέρα μετά τη ρωσική εισβολή και για το πώς θα διαχειριστεί η Ευρώπη την κατάσταση. Είναι χαρακτηριστικό ότι, τόσο κατά τη διάρκεια της Ολομέλειας όσο και του δείπνου, οι ηγέτες είχαν παραδώσει τα κινητά τους, με αποτέλεσμα να μην έχουν επικοινωνία με τις ομάδες τους.
Ένα πρώτο συμπέρασμα που εξάγεται με ασφάλεια είναι ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν είναι έτοιμοι σε αυτή τη φάση να προχωρήσουν με την ιδέα Μακρόν για ένα ευρωομόλογο, το οποίο θα κάλυπτε τις αναβαθμισμένες ανάγκες άμυνας και ενεργειακών δαπανών. Απέναντι στην πρόταση του Γάλλου προέδρου, την οποί στηρίζει ο Μάριο Ντράγκι, βρέθηκε η Γερμανία ως επί το πλείστον, ενώ ενστάσεις υπήρξαν και από άλλα κράτη μέλη της λεγόμενης «ομάδας των φειδωλών», κυρίως από την Ολλανδία.
Η Ελλάδα, από την άλλη, ήταν εξαρχής υπέρ κάθε μέτρου αμοιβαιοποίησης χρέους, προκειμένου να μειωθεί το κόστος εξυπηρέτησης εκτάκτων δαπανών. Μένει να φανεί πώς και αν θα προχωρήσει αυτή η συζήτηση, καθώς, όπως έδειξε και η εμπειρία με το Ταμείο Ανάκαμψης, η Ευρώπη χρειάζεται χρόνο για να κάνει τόσο μεγάλα βήματα.
Από την άλλη, κοινή συνισταμένη της συζήτησης ήταν ότι πρέπει να υπάρξουν νέα και πιο γενναία μέτρα για την στήριξη των αυξημένων ενεργειακών δαπανών στα κράτη-μέλη. Με δεδομένο ότι οι ηγέτες δεν επεξεργάζονται μέτρα, η μπάλα περνά τώρα στην Κομισιόν που θα πρέπει τις επόμενες εβδομάδες να ετοιμάσει μια δέσμη μέτρων, πέρα από την «εργαλειοθήκη» που ανακοίνωσε ήδη προχθές. Σε αυτό το πακέτο των έκτακτων μέτρων, υπόψιν θα ληφθεί και η πρόταση 6 σημείων του κ. Μητσοτάκη στην πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν με βασικές αιχμές το πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου, καθορισμό τιμών σε περίπτωση εκτάκτου ανάγκης, αλλά και πλαφόν στο περιθώριο κέρδους στη χονδρική αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας.
Την πρόταση του κ. Μητσοτάκη έχουν στηρίξει, ως τώρα, χώρες όπως η Ισπανία και το Βέλγιο. Ποιες από τις προτάσεις και πόσο άμεσα θα λάβουν σάρκα και οστά μένει να φανεί, ενώ στον ορίζοντα είναι και η τακτική Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες, στις 24 και 25 Μαρτίου, όπου η πίεση για κάποιες αποφάσεις θα είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι οι ευρωπαίοι κινούνται σταδιακά στην λογική της αυτονόμησης από την ρωσική ενέργεια. Μάλιστα στο τραπέζι της συζήτησης η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν φαίνεται πως έβαλε ένα φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα, με διακοπή των προμηθειών πετρελαίου και αερίου ως το 2027, λέγοντας ότι η Κομισιόν θα παρουσιάσει μια συνολική πρόταση ως το τέλος Μαϊου. Πρόκειται για μια πρόταση, την οποία κάθε κράτος σταθμίζει διαφορετικά, με δεδομένο ότι κάποια, όπως π.χ. η Γαλλία, έχουν μικρή έκθεση στο ρωσικό αέριο, ενώ άλλες χώρες, όπως η Γερμανία, η Αυστρία ή η Βουλγαρία θα ήταν αντιμέτωπες με «ξαφνικό θάνατο», σε περίπτωση που κάποιος «τραβούσε την πρίζα».
H προσέγγιση της Κομισιόν, πάντως, είναι ότι υπάρχουν παρεμβάσεις που επείγουν, όπως για την αναχαίτιση του κόστους για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και προτάσεις που χρειάζονται πιο προσεκτικό σχεδιασμό, με δεδομένο ότι η Ένωση δεν έχει ζήτημα ενεργειακής επάρκειας για το 2022.