Πόσος καιρός πρέπει να περάσει από τη στιγμή που μια υπηρεσία ή ένας φορέας του Δημοσίου εντοπίσει ένα κενό το οποίο είναι ανάγκη να καλυφθεί μέχρι την ημέρα που ο υπάλληλος που προσλαμβάνεται τελικά για να το καλύψει πιάσει δουλειά; Πολλές φορές μπορεί να χρειαστεί ακόμα και τρία χρόνια! Το πρώτο σημαντικό θεσμικό βήμα για τη μείωση των μεγάλων αυτών καθυστερήσεων έγινε με την καθιέρωση του πανελλήνιου γραπτού διαγωνισμού του ΑΣΕΠ και τη συγκέντρωση όλων των ξεχωριστών διαγωνισμών σε έναν.
Στην πράξη όμως αποδείχθηκε πως αυτό δεν ήταν αρκετό. Αρκεί να σημειωθεί ότι αυτή τη στιγμή ο αριθμός των εκκρεμών προσλήψεων έχει φτάσει περίπου τις 15.000! Ποιος είναι ο τρόπος για να μηδενιστεί ο αριθμός αυτός; Σύμφωνα με την παρουσίαση που έκαναν σε κλειστή σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου, την περασμένη Τρίτη, ο υπουργός Εσωτερικών, Θεόδωρος Λιβάνιος, και η υφυπουργός σωτερικών, Βιβή Χαραλαμπογιάννη, η απλοποίηση των διαδικασιών που προβλέπονται για τις νέες αιτήσεις που εξετάζονται από το ΑΣΕΠ.
Η νέα πολιτική ηγεσία του ΥΠ.ΕΣ. παρουσίασε στον πρωθυπουργό μια μεταρρύθμιση που αποσκοπεί στο να περιοριστεί ο έλεγχος του ΑΣΕΠ στα προσόντα των υποψηφίων στο ελάχιστο δυνατό, καθώς η μεγάλη πλειονότητα των δεδομένων θα αντλείται ηλεκτρονικά. Ο χρόνος μεταξύ προσωρινών και οριστικών πινάκων -με την ελαχιστοποίηση των ενστάσεων- θα μειωθεί σημαντικά και θα πέσει σε λιγότερο από έναν μήνα. Ο έλεγχος των δικαιολογητικών,
που σήμερα παίρνει μέχρι και οκτώ μήνες, μπορεί να περιοριστεί μακροπρόθεσμα ακόμα και στις δύο εβδομάδες.
Ετσι, ο συνολικός χρόνος, που έφτανε και τα τρία χρόνια, θα μειωθεί σε λιγότερο από ένα έτος. Στην κυβέρνηση μάλιστα έχουν βάλει έναν ακόμα πιο φιλόδοξο στόχο: Στον νέο πανελλαδικό γραπτό διαγωνισμό του ΑΣΕΠ, που θα γίνει το 2025, η διαδικασία από την προκήρυξη μέχρι την πρόσληψη να πάρει μόλις έξι μήνες!
Μία από τις ενέργειες που τελούν υπό σχεδιασμό είναι ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός του ΑΣΕΠ, προκειμένου να ανταποκρίνεται με ταχύτητα, ασφάλεια και αξιοπιστία στο σύνολο των επιμέρους διαδικασιών, από το στάδιο της αίτησης, τη διεξαγωγή των διαγωνισμών έως και την έκδοση των τελικών αποτελεσμάτων, εξασφαλίζοντας την επιλογή του κατάλληλου ανθρώπου στην κατάλληλη θέση.
Με την ψηφιοποίηση των διαδικασιών, τα πιστοποιημένα προσόντα των υποψηφίων θα επικαιροποιούνται άμεσα, περιορίζοντας έτσι τους ελέγχους που γίνονται από το ΑΣΕΠ και συμβάλλοντας στη μείωση του χρόνου εξέτασης των αιτήσεων. Το δεύτερο μεγάλο σκέλος της μεταρρύθμισης αφορά στην ανάπτυξη της διαλειτουργικότητας του ΑΣΕΠ με κρατικούς φορείς που εμπλέκονται στις διαδικασίες πρόσληψης στο Δημόσιο, ώστε να αντιμετωπιστούν περιττά γραφειοκρατικά εμπόδια που σήμερα καθυστερούν την πλήρωση θέσεων και να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο το κύρος του ΑΣΕΠ. Πού βρίσκεται, λοιπόν, η καρδιά του προβλήματος; Πρώτον, στο γεγονός ότι εν έτει 2024 το ΑΣΕΠ εξετάζει ακόμη «χειροκίνητα» μία προς μία τις αιτήσεις των υποψηφίων και ελέγχει την εγκυρότητα των στοιχείων που έχουν υποβάλει. Ακόμα και αν ο υποψήφιος έχει συμμετάσχει ξανά σε διαγωνισμό του ΑΣΕΠ, τα στοιχεία του ελέγχονται πάλι!
Ο ρυθμός εξέτασης των αιτήσεων είναι απελπιστικά χαμηλός, αφού ένας υπάλληλος του ΑΣΕΠ μπορεί με αυτόν τον τρόπο και αυτή τη μέθοδο να εξετάσει το πολύ δέκα αιτήσεις κάθε μέρα…
Ο σχεδιασμός του υπουργείου Εσωτερικών είναι συγκεκριμένος: Ο έλεγχος εκ των υστέρων, δηλαδή μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των αιτήσεων και πριν από την έκδοση των αποτελεσμάτων, τελειώνει. Τα προσόντα των υποψηφίων θα ελέγχονται κατά τη δημιουργία της καρτέλας τους. Το κυριότερο, θα εφαρμόζεται η αρχή «digital by default», με βάση την οποία οποιοδήποτε δικαιολογητικό (π.χ. πτυχίο, δίπλωμα ξένης γλώσσας) θα αντλείται ηλεκτρονικά με τρόπο αυτόματο – μόνο αν δεν μπορεί να αντληθεί ηλεκτρονικά, τότε θα επιβεβαιώνεται «χειροκίνητα».
Η καρτέλα που προαναφέραμε θα συμπληρώνεται από κάθε πολίτη που θέλει να εργαστεί είτε ως μόνιμος είτε ως συμβασιούχος στο Δημόσιο. Τα στοιχεία που γράφει η καρτέλα και που αντλούνται μέσω διαλειτουργικότητας (π.χ. έγγαμος, αριθμός παιδιών) δεν χρειάζεται να πιστοποιούνται.
Οσα στοιχεία για οποιονδήποτε λόγο δεν μπορούν να αντληθούν έτσι, θα επιβεβαιώνονται από τον αντίστοιχο φορέα ηλεκτρονικά και αυτό θα γίνεται πλέον μία και μόνο φορά. Εφόσον διοριστεί, ούτε τότε θα κληθεί να υποβάλει στην υπηρεσία του εκ νέου τα δικαιολογητικά. Ειδικότερα, τα στοιχεία ταυτότητας θα αντλούνται μέσω της ταυτοποίησης με κωδικούς Taxisnet και τα πτυχία θα αντλούνται μέσω διαλειτουργικότητας με το ptyxia.gov.gr, όπου υπάρχουν ήδη τίτλοι σπουδών από 20 ΑΕΙ, ενώ για τους τίτλους σπουδών από τα ΙΕΚ σύντομα θα υλοποιηθεί το αντίστοιχο έργο.
Για τα ξένα πτυχία, υπάρχουν σήμερα από τον ΔΟΑΤΑΠ 180.000 βεβαιώσεις ισοτιμίας στο ptyxia.gov.gr, τα οποία επίσης θα αντλούνται μέσω διαλειτουργικότητας. Τα απολυτήρια Γυμνασίου και Λυκείου είναι όλα διαθέσιμα ψηφιακά από το 2018, άρα για τα προηγούμενα έτη βεβαιώσεις θα δίνουν οι Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, αντίστοιχα.
Τα δεδομένα για την επαγγελματική εμπειρία θα αντλούνται από τον ΕΦΚΑ, για τους τρίτεκνους και πολύτεκνους από το μητρώο πολιτών και την Ανώτατη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων και για τα άτομα με αναπηρία από τα ΚΕΠΑ. Ειδικά δε για την εντοπιότητα, η λήψη των δεδομένων θα γίνεται από την ΑΑΔΕ σε πραγματικό χρόνο. Η περιβόητη -και απαραίτητη- διαλειτουργικότητα (να «επικοινωνούν», δηλαδή, οι διάφορες βάσεις δεδομένων μεταξύ τους) θα προχωρήσει για τις ξένες γλώσσες (με το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας), για την άδεια άσκησης επαγγέλματος (με ΤΕΕ/ ΟΕΕ/ΚΕΕ) και για τη γνώση ηλεκτρονικού υπολογιστή με φορείς πιστοποίησης γνώσεων Η/Υ.
* Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά στις 22/6