Αλλαγές εκ βάθρων στο επίδομα ανεργίας, που θα είναι υψηλότερο από σήμερα και θα αναλογεί κατά πληροφορίες ίσως και πάνω από το 70% του εκάστοτε κατώτατου μισθού, προαναγγέλλει με συνέντευξή του στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο διοικητής της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης.
Ετοιμάζετε κάποιο πιλοτικό σχέδιο για αυξημένο επίδομα ανεργίας που θα είναι αναλογία του πραγματικού μισθού. Πότε θα ξεκινήσει, πόσους θα αφορά και, κυρίως, σε τι ύψος θα ανέρχεται το επίδομα;
Στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, έχουμε εξασφαλίσει πόρους άνω των 100 εκατ. ευρώ για να υλοποιήσουμε μια πιλοτική δράση αναπροσαρμογής του επιδόματος ανεργίας, με στόχο να είναι πιο αποτελεσματικό και πιο δίκαιο. Με τεχνική βοήθεια από τον ΟΟΣΑ, εξετάζουμε πώς θα μπορούσε το επίδομα ανεργίας να είναι υψηλότερο, κυρίως τους πρώτους μήνες ανεργίας, ώστε να μην είναι τόσο απότομη η μείωση εισοδήματος, μετά την εργασία. Κριτήρια για το υψηλότερο επίδομα θα αποτελούν τα έτη εργασίας, τα ένσημα που έχει πληρώσει ο εργαζόμενος, οι εισφορές κατά της ανεργίας κ.λπ.
Οπως ξέρετε, σήμερα, το επίδομα αντιστοιχεί στο 55% του βασικού ημερομισθίου και όσοι πληρούν τις προϋποθέσεις λαμβάνουν το ίδιο ποσό ανεξάρτητα από το πόσα χρόνια έχουν εργαστεί και πόσες εισφορές έχουν πληρώσει.
Αυτό που εξετάζουμε, για παράδειγμα, είναι το ύψος του επιδόματος ανεργίας να ξεκινά κατά τους πρώτους μήνες της καταβολής του από υψηλότερα επίπεδα -πιο κοντά στον βασικό μισθό σε επίπεδο αναπλήρωσης- και να αποκλιμακώνεται σταδιακά. Θέλω να το τονίσω αυτό πριν αρχίσουν τα fake news: Δεν εξετάζεται η μείωση του επιδόματος ανεργίας.
Σχετικά με το χρονοδιάγραμμα, θέλουμε στο πρώτο τρίμηνο του 2024 να καταλήξουμε σε ένα προκρινόμενο μοντέλο και κατόπιν να υλοποιήσουμε το πιλοτικό για να αξιολογήσουμε τις αλλαγές στην πράξη πριν προχωρήσουμε σε νομοθετική πρωτοβουλία.
Οσον αφορά στο επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας, παρατηρούμε ότι σήμερα είναι ελάχιστοι εκείνοι που το δικαιούνται μετά τους πρώτους 12 μήνες του επιδόματος ανεργίας, κυρίως επειδή υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια για το φορολογικό έτος πριν από το έτος ανεργίας, δηλαδή όταν οι νυν άνεργοι εργάζονταν (!). Σε αυτήν τη βάση εξετάζουμε το ενδεχόμενο ενσωμάτωσής του στο επίδομα ανεργίας που θα λειτουργήσει ανταποδοτικά, κυρίως σε ανέργους που εργάζονταν για πολλά χρόνια και έχουν πληρώσει πολλά χρήματα μέσω του συστήματος ασφάλισης κατά της ανεργίας.
Ξεκινήσατε μια πρωτοβουλία για την ενεργοποίηση των «υπερμακροχρόνια» ανέργων που ήταν στις λίστες του πρώην ΟΑΕΔ-νυν ΔΥΠΑ πάνω από 5 χρόνια, δίδοντάς τους 300 ευρώ για να κάνουν ψηφιακό ατομικό σχέδιο. Πόσοι έχουν ανταποκριθεί έως τώρα και πόσοι τοποθετήθηκαν σε θέσεις απασχόλησης;
Πρόκειται για μία πρωτοβουλία που θεσμοθετήθηκε μέσω του νόμου «Δουλειές Ξανά». Αυτό το «μπόνους» των 300 ευρώ έχει στόχο να ενθαρρύνει την επανένταξη στην αγορά εργασίας μακροχρόνια ανέργων μέσω της δημιουργίας ενημερωμένου Ψηφιακού Ατομικού Σχεδίου Δράσης (ΑΣΔ). Μέσω του Ψηφιακού ΑΣΔ, οι δικαιούχοι θα κατευθύνονται προς δράσεις που θα αυξήσουν τις προοπτικές της απασχόλησής τους και της εύρεσης εργασίας.
Εως τώρα η παροχή έχει καταβληθεί σε 74.238 δικαιούχους. Το 75% αφορά σε γυναίκες, το 73% έχει συμπληρώσει συνολική διάρκεια συνεχόμενης ανεργίας από 5 έως 10 έτη, το 60% είναι έγγαμοι, το 32% έχει ολοκληρώσει Πρωτοβάθμια-Υποχρεωτική Εκπαίδευση και το 54% κατοικεί στην Αττική και την Κεντρική Μακεδονία.
Αυτήν την περίοδο, τα κύρια εργαλεία για την επανένταξή τους στην αγορά εργασίας είναι το πρόγραμμα απασχόλησης μακροχρόνια ανέργων 45 ετών και άνω, διάρκειας 18 μηνών, με επιδότηση έως 80% του μισθού και των εισφορών, το πρόγραμμα απασχόλησης μακροχρόνια ανέργων 55 ετών και άνω σε ΝΠΔΔ, διάρκειας 24 μηνών, με επιδότηση έως 75% του μισθού και των εισφορών, το πρόγραμμα απασχόλησης ανέργων όλων των ηλικιών στην πράσινη οικονομία, διάρκειας 15 μηνών, με επιδότηση έως 80% του μισθού και των εισφορών, καθώς και οι δράσεις κατάρτισης ανέργων σε ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες με εκπαιδευτικό επίδομα 1.000 ευρώ. Σε αυτές τις δράσεις επικεντρώνονται οι προσπάθειες των 1.000 εργασιακών συμβούλων της ΔΥΠΑ.
Γιατί η ΕΛΣΤΑΤ μετράει λιγότερους ανέργους από αυτούς που είναι εγγεγραμμένοι στα δικά σας μητρώα;
Είναι αλήθεια ότι ανάμεσα στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και της ΔΥΠΑ καταγράφονται αποκλίσεις στον αριθμό των ανέργων, ωστόσο αυτό συμβαίνει γιατί οι μετρήσεις βασίζονται σε διαφορετικούς δείκτες, καταρτίζονται µε διαφορετικές μεθοδολογίες και αντιστοιχούν σε διαφορετικούς πληθυσμούς.
Τα μηνιαία στοιχεία ανεργίας της ΕΛΣΤΑΤ είναι εποχικά προσαρμοσμένα, ενώ τα μηνιαία στοιχεία εγγεγραμμένων ανέργων της ΔΥΠΑ δεν έχει νόημα να υποστούν εποχική προσαρμογή. Η ΕΛΣΤΑΤ προσμετρά ως ανέργους µόνο όσους δεν εργάζονται, αναζητούν εργασία και είναι άμεσα διαθέσιμοι να αναλάβουν εργασία, ενώ η ΔΥΠΑ καταγράφει όλους όσοι καταρχήν δηλώνουν άνεργοι και δεν εμφανίζονται στο πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ. Αυτό σημαίνει πως ένα άτομο που δεν αναζητά ενεργά εργασία θα μπορούσε να βρεθεί εγγεγραμμένο στο μητρώο της ΔΥΠΑ, αλλά η ΕΛΣΤΑΤ θα το προσμετρούσε ως ανενεργό (εκτός εργατικού δυναμικού) και όχι ως άνεργο, βάσει του σχετικού ορισμού του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας.
Δυστυχώς, παρά τις συνεχείς προσπάθειες να επισημανθούν οι διακριτές διαφορές μεταξύ του ποσοστού ανεργίας της ΕΛΣΤΑΤ και του αριθμού εγγεγραμμένων ανέργων της ΔΥΠΑ, συνεχίζεται η παρερμηνεία των στατιστικών, οδηγώντας σε άστοχα συμπεράσματα, λανθασμένη πληροφόρηση και σύγχυση.
Πόσες θέσεις απασχόλησης προγραμματίζετε να απορροφήσουν τα προγράμματα του 2024 και ποιους τομείς θα αφορούν;
Οι δράσεις που σχεδιάζουμε να υλοποιήσουμε μέσα στο 2024 αφορούν στη δημιουργία 50.000 θέσεων απασχόλησης. Η έμφαση δίδεται σε νέους αλλά και μακροχρόνια ανέργους και σε όλο το φάσμα των ηλικιών. Τα νέα προγράμματα θα βασίζονται στην επιδότηση της απασχόλησης με κάλυψη του μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους κατά περίπτωση. Το πρώτο από τα νέα προγράμματα θα απευθύνεται σε 15.000 ανέργους.
Τα τελευταία 4 χρόνια κινηθήκαμε με ταχύτητα και ευελιξία, με στόχο την ταχύτερη δυνατή επανένταξη των ανέργων στην αγορά εργασίας, την αναβάθμιση δεξιοτήτων ανέργων και εργαζομένων και την πιο αποτελεσματική σύζευξη προσφοράς και ζήτησης.
Μετά το ιστορικό ρεκόρ των 143.000 προσλήψεων σε 4 χρόνια και του υπερτριπλασιασμού του ρυθμού απορροφητικότητας των προγραμμάτων της ΔΥΠΑ που επιδοτούν την εργασία συγκριτικά με την προηγούμενη περίοδο διακυβέρνησης, συνεχίζουμε να επενδύουμε σε αποτελεσματικές ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης για τη δημιουργία, όπως ανακοίνωσε πρόσφατα και ο πρωθυπουργός, 201.000 νέων θέσεων εργασίας συνολικού προϋπολογισμού άνω των 2 δισ. ευρώ. Βούλησή μας να συμβάλουμε έμπρακτα και μετρήσιμα στην επίτευξη του κυβερνητικού στόχου μείωσης της ανεργίας κάτω από το 8% έως το 2027.
Υπάρχουν ανοιχτά προγράμματα απασχόλησης αυτό το διάστημα και για πόσες θέσεις;
Αυτό το χρονικό διάστημα υλοποιούνται 7 προγράμματα επιδότησης της εργασίας για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, που καλύπτουν όλες τις ηλικιακές ομάδες ανέργων και όλη την επικράτεια, με ποσοστά επιχορήγησης έως 100% και συνολική επιδότηση έως 17.000 ευρώ ανά θέση. Συγκεκριμένα, αυτήν τη στιγμή υπάρχουν 22.700 διαθέσιμες θέσεις στις εξής δράσεις:
1 Πρόγραμμα δημιουργίας νέων επιχειρήσεων για 1.900 ωφελουμένους ηλικίας 30 έως 55 ετών με έμφαση στην ψηφιακή οικονομία. Η δράση αφορά στην ενίσχυση νέων επιχειρήσεων που έχουν δημιουργήσει από 01/01/2022 έως και 16/10/2023, πρώην άνεργοι ηλικίας 30-55 ετών, σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, εκτός της Αττικής και του Νότιου Αιγαίου. Η επιχορήγηση ανέρχεται σε 14.800 ευρώ για 12 μήνες.
2 Πρόγραμμα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας για την πρόσληψη ανέργων που αντιμετωπίζουν σημαντικά εμπόδια στην ένταξη ή επανένταξή τους στην αγορά εργασίας. Η επιχορήγηση καλύπτει έως το 75% του μισθού και των εισφορών για 12-24 μήνες, έως 16.800 ευρώ ανά νέα θέση εργασίας. Οι διαθέσιμες θέσεις ανέρχονται στις 7.500.
3 Πρόγραμμα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας για την πρόσληψη μακροχρόνια ανέργων 45 ετών και άνω. Η επιχορήγηση καλύπτει έως το 80% του μισθού και των εισφορών για 18 μήνες, έως 13.709 ευρώ ανά νέα θέση εργασίας. Οι διαθέσιμες θέσεις ανέρχονται στις 6.500.
4 Πρόγραμμα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, με έμφαση στον τομέα της πράσινης οικονομίας και τις γυναίκες, για την πρόσληψη ανέργων όλων των ηλικιών. Η επιχορήγηση καλύπτει έως το 80% του μισθού και των εισφορών για 15 μήνες, έως 12.264 ευρώ ανά νέα θέση εργασίας. Οι διαθέσιμες θέσεις ανέρχονται στις 3.000.
5 Πρόγραμμα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας για την πρόσληψη ανέργων ηλικίας 56 ετών και άνω, που ολοκλήρωσαν το πρόγραμμα επιχορήγησης για την απασχόληση μακροχρόνια ανέργων, ηλικίας 55 ετών και άνω. Η επιχορήγηση μισθού και εισφορών ανέρχεται σε 715 ευρώ μηνιαία για 15 μήνες, έως 8.580 ευρώ ανά νέα θέση εργασίας. Οι διαθέσιμες θέσεις ανέρχονται στις 3.000.
6 Πρόγραμμα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας για την πρόσληψη ανέργων 30-66 ετών στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Η επιχορήγηση καλύπτει έως το 70% του μισθού και των εισφορών για 12 μήνες με δυνατότητα επέκτασης για άλλους 12, έως 17.170 ευρώ ανά θέση εργασίας. Οι διαθέσιμες θέσεις ανέρχονται στις 500.
7 Πρόγραμμα απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας για άνεργους νέους, 18-30 ετών, στη Βόρεια Εύβοια, με 100% επιδότηση. Η ΔΥΠΑ καταβάλλει απευθείας στους ωφελουμένους μηνιαία αποζημίωση ίση με τον κατώτατο μισθό (με πλήρεις ασφαλιστικές εισφορές) για 7 μήνες. Οι διαθέσιμες θέσεις ανέρχονται στις 300.