Τον σχεδιασμό και την προετοιμασία δύο νέων προγραμμάτων, που βρίσκονται στο τελικό στάδιο, πριν από την έναρξή τους, περιγράφει η διοικήτρια του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) Μαρία Καραμεσίνη, με τη συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Τον σχεδιασμό και την προετοιμασία δύο νέων προγραμμάτων, που βρίσκονται στο τελικό στάδιο, πριν από την έναρξή τους, περιγράφει η διοικήτρια του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) Μαρία Καραμεσίνη, με τη συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Όπως αναφέρει, το πρώτο έχει τίτλο «Προώθηση στην αυτοαπασχόληση, μέσω της οικονομικής ενίσχυσης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών 10.000 ανέργων, ηλικίας 18 έως 66 ετών» και σηματοδοτεί την πρόθεση του Οργανισμού να ξαναμπεί αποφασιστικά και στο εξής μόνιμα στον τομέα της ενίσχυσης της δημιουργίας μικρών επιχειρήσεων από ανέργους. Σύμφωνα με την κ. Καραμεσίνη, πρόκειται για ένα γενναιόδωρο πρόγραμμα που προσφέρει τη δυνατότητα σε όλους αυτούς που δεν μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας να έχουν τη δυνατότητα να ενισχυθούν από τον ΟΑΕΔ, για να ιδρύσουν μία επιχείρηση ή να χρηματοδοτήσουν τα πρώτα βήματα της επιχείρησης που έχουν πρόσφατα ιδρύσει.
«Το δεύτερο πρόγραμμα είναι αυτό της “Προώθησης της νεανικής επιχειρηματικότητας”, το οποίο έχουμε προαναγγείλει και έχει εγκριθεί. Βρίσκεται στην τελική φάση προετοιμασίας, ώστε να ξεκινήσουμε από τον Σεπτέμβριο να υποστηρίζουμε τους άνεργους νέους, ηλικίας από 18 έως 29 ετών, που καταθέτουν επιχειρηματικές ιδέες, να ωριμάζουν αυτές τις ιδέες και να καταρτίζουν επιχειρηματικά σχέδια. Μετά την αξιολόγηση, τα βιώσιμα σχέδια θα ενισχύονται από τον ΟΑΕΔ, για να καταλήξουν στην ίδρυση επιχειρήσεων» επισημαίνει η διοικήτρια του ΟΑΕΔ, σημειώνοντας ότι, κατά τα πρώτα βήματά τους, οι νέοι επιχειρηματίες θα έχουν δικαίωμα σε δωρεάν υποστήριξη και καθοδήγηση από μέντορες, προκειμένου να εξασφαλίσουν περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας και βιωσιμότητας στις επιχειρήσεις τις οποίες στήνουν.
Η κ. Καραμεσίνη αναφέρθηκε και στη θετική πορεία του προγράμματος της «δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας», λέγοντας ότι, με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, έχουν υποβληθεί σε τρεις μήνες 2.300 αιτήσεις, από τις οποίες έχουν αξιολογηθεί οι 1.670. «Στο 56% των αιτήσεων που αξιολογήθηκαν, έχουν προεγκριθεί τα επιχειρηματικά σχέδια και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ξεκινήσουν αμέσως την επιχειρηματική δραστηριότητα» δηλώνει η κ. Καραμεσίνη, σχολιάζοντας ότι, με αυτό το πρόγραμμα, αξιοποιείται η υπάρχουσα επιχειρηματική ικανότητα, η οποία παρέμενε ανενεργή, από αυτούς που έκλεισαν τις επιχειρήσεις τους κατά τη διάρκεια της κρίσης.
Σχετικά με το ύψος της επιχορήγησης, η διοικήτρια του ΟΑΕΔ τονίζει ότι τα ποσά που προβλέπονται στο νέο πρόγραμμα «Προώθηση στην αυτοαπασχόληση, μέσω της οικονομικής ενίσχυσης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών 10.000 ανέργων, ηλικίας 18 έως 66 ετών», το οποίο θα προκηρυχθεί άμεσα, «είναι ποσό επιχορήγησης 12.000 ευρώ σε μεμονωμένους επιχειρηματίες ή μέλη εταιρειών με ποσοστό πάνω από 51% ο καθένας στο εταιρικό κεφάλαιο. Σε περίπτωση που δύο άνεργοι επιθυμούν να συγκροτήσουν από κοινού επιχείρηση και βάζουν 50% ο καθένας τους στο εταιρικό κεφάλαιο, τότε δίνονται από 9.000 ευρώ σε καθέναν από αυτούς, συνολικά 18.000 ευρώ. Τέλος, σε περίπτωση που τρεις άνεργοι αποφασίσουν από κοινού να συστήσουν επιχείρηση, βάζοντας ο καθένας το ένα τρίτο του εταιρικού κεφαλαίου, τότε χορηγείται σε καθέναν τους 8.000 ευρώ, δηλαδή συνολικά 24.000 ευρώ».
«Αυτό το σχήμα χρηματοδότησης είναι το ίδιο με αυτό που ισχύει στο πρόγραμμα της δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας, με τη μόνη διαφορά ότι στο πρόγραμμα της δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας δίνεται η δυνατότητα σε όσους υπάγονται σε αυτό, μετά από ένα τρίμηνο χωρίς επιχορήγηση, να αιτηθούν έναν δεύτερο κύκλο επιχορήγησης με τους ίδιους όρους και με τα ίδια ποσά. Άρα, στην πραγματικότητα, έχουν δικαίωμα για διπλάσια ποσά επιχορήγησης, δεδομένου μάλιστα ότι αντλούν από το ταμείο ανεργίας στο οποίο έχουν οι ίδιοι συνεισφέρει ως αυτοαπασχολούμενοι, πριν κλείσουν την επιχείρησή τους, κατά τη διάρκεια της κρίσης» διευκρινίζει η κ. Καραμεσίνη, επισημαίνοντας ότι το πρόγραμμα της δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας και το πρόγραμμα «Προώθηση στην αυτοαπασχόληση, μέσω της οικονομικής ενίσχυσης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών 10.000 ανέργων, ηλικίας 18 έως 66 ετών» θα παραμείνουν μονίμως ανοιχτά.
Σύμφωνα με την κ. Καραμεσίνη, στόχος του ΟΑΕΔ είναι να μεγιστοποιήσει τον αριθμό των ανέργων που προσανατολίζονται στην αυτοαπασχόληση ως επιλογή, μέσα σε μία αγορά εργασίας που εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να εξασφαλίσει θέσεις μισθωτής απασχόλησης για όλους. «Γι’ αυτό, ενδιαφερόμαστε να εγκρίνουμε όλα τα βιώσιμα επιχειρηματικά σχέδια και όχι μόνο τα καινοτόμα, τα οποία αποτελούν περίπου το 2% έως 5% στην καλύτερη περίπτωση του συνόλου των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών σε όλες τις χώρες» εξηγεί η διοικήτρια του ΟΑΕΔ, προσθέτοντας ότι εξετάζονται πολύ τα κριτήρια αξιολόγησης, με στόχο οι προτάσεις επιχειρηματικών ιδεών να μην αφορούν κορεσμένους τομείς. Προς την επίτευξη αυτού του σκοπού, «διαθέτουμε όλα τα εργαλεία που μας επιτρέπουν να ξέρουμε πού αναπτύσσεται η επιχειρηματική δραστηριότητα» υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, η κ. Καραμεσίνη.
Παράλληλα, η διοικήτρια του ΟΑΕΔ υποστηρίζει ότι το θέμα τώρα είναι, αντλώντας από την εμπειρία της κρίσης, «να εξετάσουμε μακροσκοπικά τις ανάγκες του παραγωγικού συστήματος στο πλαίσιο του διεθνούς ανταγωνισμού και να ωθήσουμε τα πράγματα προς μία κουλτούρα επιχειρηματικότητας η οποία δεν θα καθοδηγείται μόνο από την ανάγκη βιοπορισμού, αλλά και από την ανάγκη να παραχθούν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά, με στόχο την επίτευξη μίας οικονομικής προοπτικής και για τις επιχειρήσεις, αλλά και συνολικά για την ελληνική οικονομία».
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη της διοικήτριας του ΟΑΕΔ Μαρίας Καραμεσίνη, στη δημοσιογράφο Γεωργία Μπάρλα, για το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων:
ΕΡ: Κυρία Καραμεσίνη, θεωρείτε ότι στην Ελλάδα είναι επαρκώς ανεπτυγμένη η έννοια της επιχειρηματικής κουλτούρας;
ΑΠ: Η Ελλάδα διέθετε πάντοτε ένα πολύ υψηλό ποσοστό αυτοαπασχολουμένων, δηλαδή ένα πολύ μεγάλο αριθμό επαγγελματιών και επιχειρηματιών οι οποίοι είτε λειτουργούσαν μία ατομική επιχείρηση χωρίς να απασχολούν προσωπικό είτε ίδρυαν και συμμετείχαν μαζί με άλλους σε άλλες μορφές επιχείρησης που απασχολούσαν μέλη της οικογένειας και μισθωτούς. Η Ελλάδα είναι και παραμένει η πρωταθλήτρια στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά το ποσοστό μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων στον παραγωγικό ιστό της.
Η επιχειρηματική κουλτούρα στη χώρα μας ήταν πάντα πολύ ανεπτυγμένη και παραμένει. Η επιχειρηματικότητα έχει καθιερωθεί να διακρίνεται σε επιχειρηματικότητα ανάγκης και σε επιχειρηματικότητα ευκαιρίας. Η Ελλάδα ανέκαθεν παρουσίαζε υψηλή επιχειρηματικότητα ανάγκης, η οποία αποτελούσε μία λύση βιοπορισμού για χιλιάδες άτομα και οικογένειες. Όμως, την περίοδο της κρίσης, οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις χτυπήθηκαν αλύπητα από την ύφεση που έπληξε την οικονομία, τη στιγμή που παράλληλα συρρικνώνονταν οι θέσεις μισθωτής απασχόλησης, αδυνατώντας να εξασφαλίσουν βιοπορισμό και οδηγώντας τους μικροεπιχειρηματίες στην υπερχρέωση. Από το 2017, ο συνολικός αριθμός των επιχειρήσεων έχει σταματήσει να μειώνεται και ανακάμπτει σταθερά.
Το θέμα τώρα είναι, αντλώντας από την εμπειρία της κρίσης, να εξετάσουμε μακροσκοπικά τις ανάγκες του παραγωγικού συστήματος στο πλαίσιο του διεθνούς ανταγωνισμού και να ωθήσουμε τα πράγματα προς μία κουλτούρα επιχειρηματικότητας η οποία δεν θα καθοδηγείται μόνο από την ανάγκη βιοπορισμού, αλλά και από την ανάγκη να παραχθούν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά, με στόχο την επίτευξη μίας οικονομικής προοπτικής και για τις επιχειρήσεις, αλλά και συνολικά για την ελληνική οικονομία.
ΕΡ: Ποιος είναι ο ρόλος του ΟΑΕΔ στην επέκταση της επιχειρηματικότητας; Το πρόγραμμα «δεύτερης ευκαιρίας» για επιχειρηματίες που έκλεισαν τις επιχειρήσεις τους υπό το βάρος της οικονομικής κρίσης είναι το πρώτο που προκηρύξατε πρόσφατα, μετά από μακρόχρονη απουσία του ΟΑΕΔ από το πεδίο. Γιατί;
ΑΠ: Ο ΟΑΕΔ διαθέτει εμπειρία σε προγράμματα που απευθύνονται σε νέους ελεύθερους επαγγελματίες ήδη από τη δεκαετία του 1980. Αυτά τα προγράμματα προκηρύσσονταν κάθε χρόνο, αλλά στο ΕΣΠΑ 2014-2020 επιλέχθηκε τα προγράμματα της επιχειρηματικότητας τα οποία χρηματοδοτούνταν από τα ευρωπαϊκά ταμεία, να μεταφερθούν στο υπουργείο Ανάπτυξης και στα επιχειρησιακά του προγράμματα. Έτσι, από το 2015, υλοποιήθηκαν αρκετά προγράμματα επιχειρηματικότητας από το ΕΠΑνΕΚ (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα-Επιχειρηματικότητα-Καινοτομία) τα οποία είχαν ως ομάδα-στόχο όχι μόνο τις υφιστάμενες επιχειρήσεις, όπως γινόταν παλαιότερα, αλλά και ανέργους και εργαζόμενους, κυρίως πτυχιούχους, που επιθυμούσαν να δημιουργήσουν μία επιχείρηση. Επιπλέον, η υλοποίησή τους έγινε σε συνθήκες οικονομικής στασιμότητας που δεν ευνοούν την ίδρυση επιχειρήσεων. Γι’ αυτό, κρίναμε σκόπιμο να μην ανοίξουμε δικά μας προγράμματα προώθησης της αυτοαπασχόλησης και ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας των ανέργων, όσο αυτά θα συνυπήρχαν με τα προγράμματα του ΕΠΑνΕΚ και μέχρι να εδραιωθούν ικανοποιητικοί ρυθμοί μεγέθυνσης της οικονομίας.
Επανήλθαμε τον περασμένο Φεβρουάριο με το πρόγραμμα «δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας» σε μια ευνοϊκή οικονομική συγκυρία, για να καλύψουμε ένα πολύ σημαντικό κενό που υπήρχε και το είχαμε διαπιστώσει τα προηγούμενα χρόνια, εφόσον δεν υπήρχε αντίστοιχο πρόγραμμα στην ελληνική πραγματικότητα. Το πρόγραμμα γεννήθηκε από δύο απλές ιδέες που είχαμε ως Διοίκηση. Η πρώτη ήταν να αξιοποιηθεί η υπάρχουσα επιχειρηματική ικανότητα, η οποία παρέμενε ανενεργή, από αυτούς που έκλεισαν τις επιχειρήσεις τους κατά τη διάρκεια της κρίσης όχι επειδή δεν ήταν ανταγωνιστικοί, αλλά επειδή δεν άντεξαν στην τεράστια μείωση της οικονομικής δραστηριότητας που προέκυψε από το σπιράλ λιτότητα-ύφεση των μνημονίων. Με το να οδηγήσει έναν πολύ μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων στο κλείσιμο η μεγάλη ελληνική ύφεση, μαζί με τα ξερά, έκαψε και τα χλωρά. Η δεύτερη ιδέα ήταν να αξιοποιήσουμε τους πόρους που συγκεντρώνει ο ΟΑΕΔ από τις εισφορές υπέρ ανεργίας των αυτοτελώς και ανεξαρτήτως απασχολουμένων στον Ειδικό Λογαριασμό που συστάθηκε γι’ αυτόν το σκοπό το 2012, για να παρέχουμε γενναιόδωρες επιχορηγήσεις σε αυτούς που θα αδράξουν τη δεύτερη επιχειρηματική ευκαιρία και θα ξανανοίξουν επιχείρηση. Όσο η στρόφιγγα των τραπεζικών πιστώσεων προς τις επιχειρήσεις παραμένει κλειστή, είναι αυτονόητο ότι οφείλουμε να αξιοποιούμε, όσες εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης διαθέτουμε και, στην περίπτωσή μας, με ανταποδοτικό τρόπο. Τέλος, σκεφτήκαμε ότι οι πρώην επιχειρηματίες, πριν κλείσουν τις επιχειρήσεις τους, είχαν φτάσει στην υπερχρέωση και σήμερα έχουν οφειλές είτε προς το Δημόσιο είτε προς τα ταμεία είτε προς τις τράπεζες είτε προς όλους μαζί. Γι’ αυτό, προβλέψαμε ένα μέρος της επιχορήγησης που θα λαμβάνουν οι πρώην επιχειρηματίες που θα μπουν στο πρόγραμμα να μπορεί να κατευθύνεται απευθείας στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) για όσους έχουν οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Είμαι πολύ ικανοποιημένη που το πρόγραμμα δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας έχει τύχει θετικής ανταπόκρισης τόσο από τους εργοδοτικούς φορείς όσο, κυρίως, από πολλούς πρώην επιχειρηματίες και νυν ανέργους που υπέβαλαν αίτηση υπαγωγής σε αυτό. Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, έχουν υποβληθεί σε τρεις μήνες 2.300 αιτήσεις, από τις οποίες έχουν αξιολογηθεί οι 1.670. Στο 56% των αιτήσεων που αξιολογήθηκαν, έχουν προεγκριθεί τα επιχειρηματικά σχέδια και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ξεκινήσουν αμέσως την επιχειρηματική δραστηριότητα.
ΕΡ: Μετά το πρόγραμμα της δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας, ποια άλλα προγράμματα σχεδιάζετε;
ΑΠ: Έχουμε ολοκληρώσει τον σχεδιασμό και την προετοιμασία άλλων δύο προγραμμάτων, που βρίσκονται στο τελικό στάδιο, πριν από την έναρξη. Το πρώτο είναι επί θύραις, έχει εγκριθεί από το ΔΣ του ΟΑΕΔ και περιμένουμε την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ). Έχει τίτλο «Προώθηση στην αυτοαπασχόληση, μέσω της οικονομικής ενίσχυσης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών 10.000 ανέργων, ηλικίας 18 έως 66 ετών». Σηματοδοτεί την πρόθεση του Οργανισμού να ξαναμπεί αποφασιστικά και στο εξής μόνιμα στον τομέα της ενίσχυσης της δημιουργίας μικρών επιχειρήσεων από ανέργους. Πρόκειται για ένα γενναιόδωρο πρόγραμμα που προσφέρει τη δυνατότητα σε όλους αυτούς που δεν μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας να έχουν τη δυνατότητα να ενισχυθούν από τον ΟΑΕΔ, για να ιδρύσουν μία επιχείρηση ή να χρηματοδοτήσουν τα πρώτα βήματα της επιχείρησης που έχουν πρόσφατα ιδρύσει.
Το δεύτερο πρόγραμμα είναι αυτό της «Προώθησης της νεανικής επιχειρηματικότητας», το οποίο έχουμε προαναγγείλει και έχει εγκριθεί. Βρίσκεται στην τελική φάση προετοιμασίας, ώστε να ξεκινήσουμε από τον Σεπτέμβριο να υποστηρίζουμε τους άνεργους νέους, ηλικίας από 18 έως 29 ετών, που καταθέτουν επιχειρηματικές ιδέες, να ωριμάζουν αυτές τις ιδέες και να καταρτίζουν επιχειρηματικά σχέδια. Μετά την αξιολόγηση, τα βιώσιμα σχέδια θα ενισχύονται από τον ΟΑΕΔ, για να καταλήξουν στην ίδρυση επιχειρήσεων. Κατά τα πρώτα βήματά τους, οι νέοι επιχειρηματίες θα έχουν δικαίωμα σε δωρεάν υποστήριξη και καθοδήγηση από μέντορες, προκειμένου να εξασφαλίσουν περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας και βιωσιμότητας στις επιχειρήσεις τις οποίες στήνουν.
ΕΡ: Ποιο είναι το ύψος της επιχορήγησης των προγραμμάτων που αφορούν την επιχειρηματικότητα;
ΑΠ: Τα ποσά που προβλέπονται στο νέο πρόγραμμα «Προώθηση στην αυτοαπασχόληση, μέσω της οικονομικής ενίσχυσης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών 10.000 ανέργων, ηλικίας 18 έως 66 ετών», το οποίο θα προκηρυχθεί άμεσα, είναι ποσό επιχορήγησης 12.000 ευρώ σε μεμονωμένους επιχειρηματίες ή μέλη εταιρειών με ποσοστό πάνω από 51% ο καθένας στο εταιρικό κεφάλαιο. Σε περίπτωση που δύο άνεργοι επιθυμούν να συγκροτήσουν από κοινού επιχείρηση και βάζουν 50% ο καθένας τους στο εταιρικό κεφάλαιο, τότε δίνονται από 9.000 ευρώ σε καθέναν από αυτούς, συνολικά 18.000 ευρώ. Τέλος, σε περίπτωση που τρεις άνεργοι αποφασίσουν από κοινού να συστήσουν επιχείρηση, βάζοντας ο καθένας το ένα τρίτο του εταιρικού κεφαλαίου, τότε χορηγείται σε καθέναν τους 8.000 ευρώ, δηλαδή συνολικά 24.000 ευρώ.
Αυτό το σχήμα χρηματοδότησης είναι το ίδιο με αυτό που ισχύει στο πρόγραμμα της δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας, με τη μόνη διαφορά ότι στο πρόγραμμα της δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας δίνεται η δυνατότητα σε όσους υπάγονται σε αυτό, μετά από ένα τρίμηνο χωρίς επιχορήγηση, να αιτηθούν έναν δεύτερο κύκλο επιχορήγησης με τους ίδιους όρους και με τα ίδια ποσά. ‘Αρα, στην πραγματικότητα, έχουν δικαίωμα για διπλάσια ποσά επιχορήγησης, δεδομένου μάλιστα ότι αντλούν από το ταμείο ανεργίας στο οποίο έχουν οι ίδιοι συνεισφέρει ως αυτοαπασχολούμενοι, πριν κλείσουν την επιχείρησή τους, κατά τη διάρκεια της κρίσης.
ΕΡ: Πέραν της επιχορήγησης, θα παρέχεται και συμβουλευτική καθοδήγηση στους επίδοξους επιχειρηματίες;
ΑΠ: Η συμβουλευτική καθοδήγηση δεν κρίθηκε αναγκαία στο πρόγραμμα της δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας, καθώς στην περίπτωση αυτή υπήρχε μία πρότερη επιχειρηματική εμπειρία. Στο πρόγραμμα «Προώθηση στην αυτοαπασχόληση, μέσω της οικονομικής ενίσχυσης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών 10.000 ανέργων, ηλικίας 18 έως 66 ετών» θα παρέχεται προαιρετικά από συμβούλους του ΟΑΕΔ, ώστε αυτοί που θα στηριχθούν οικονομικά από το πρόγραμμα να βοηθηθούν περαιτέρω, για να εξασφαλίσουν τη μέγιστη δυνατή βιωσιμότητα για τις επιχειρήσεις τους.
Γενικότερα, όμως, κάθε άνεργος που θέλει να ιδρύσει μια επιχείρηση με ή χωρίς επιχορήγηση, έχει σήμερα τη δυνατότητα να απευθυνθεί στα Κέντρα Προώθησης της Απασχόλησης του ΟΑΕΔ, τα οποία όλα διαθέτουν έμπειρους και καταρτισμένους συμβούλους ανάπτυξης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.
Όσον αφορά το πρόγραμμα προώθησης της νεανικής επιχειρηματικότητας, αυτό έχει ως πυρήνα την υποστήριξη των νέων που θέλουν να ιδρύσουν επιχείρηση στην ωρίμανση των ιδεών τους και την κατάρτιση επιχειρηματικών σχεδίων. Είναι πιλοτικό, ώστε να μας επιτρέψει στη συνέχεια να αναπτύξουμε μόνιμη υπηρεσία υποστήριξης των άνεργων νέων.
ΕΡ: Τα προγράμματα θα είναι ανοιχτά ή θα υπάρχει χρονική προθεσμία, για να υποβάλουν οι ενδιαφερόμενοι την επιχειρηματική ιδέα τους;
ΑΠ: Το πρόγραμμα της δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας και το πρόγραμμα «Προώθηση στην αυτοαπασχόληση, μέσω της οικονομικής ενίσχυσης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών 10.000 ανέργων, ηλικίας 18 έως 66 ετών», το οποίο θα προκηρυχθεί άμεσα, θα παραμείνουν μονίμως ανοιχτά. Αυτήν τη στιγμή, υπάρχει διαθέσιμος προϋπολογισμός για 10.000 ανέργους. Ωστόσο, ανάλογα με πώς διαμορφώνεται ο προϋπολογισμός μελλοντικά, θα προκηρύσσονται και οι ανάλογες θέσεις.
Αναφορικά με τη νεανική επιχειρηματικότητα, ξεκινάμε με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, αλλά, στη συνέχεια, επειδή το πρόγραμμα είναι πιλοτικό, θα εξετάσουμε τη δυνατότητα σταθερής χρηματοδότησης είτε από το ΕΣΠΑ είτε από εθνικούς πόρους.
Η πρόθεσή μας είναι να υπάρχει ένας μόνιμος μηχανισμός υποστήριξης επιχειρηματικών σχεδίων από τους καταρτισμένους συμβούλους του ΟΑΕΔ πανελλαδικά. Ο ΟΑΕΔ έχει αγοράσει τα δικαιώματα χρήσης ενός από τα πιο προηγμένα ηλεκτρονικά εργαλεία στο οποίο γίνονται προσομοιώσεις επιχειρηματικών ιδεών που μετατρέπονται σε επιχειρηματικά σχέδια. Όλοι οι εργασιακοί σύμβουλοι του ΟΑΕΔ έχουν εκπαιδευτεί σε αυτό το συγκεκριμένο εργαλείο, καθώς και στην προσέγγιση του επιχειρηματικού καμβά για την εκπαίδευση νέων επιχειρηματιών και την ωρίμανση επιχειρηματικών σχεδίων.
ΕΡ: Κατά την αξιολόγηση των προτάσεων, τα επιχειρηματικά σχήματα που θα επιλεγούν, θα έχουν να αναδείξουν κάτι καινοτόμο, προκειμένου να καταστούν βιώσιμες και εύρωστες οικονομικά επιχειρήσεις; Πώς θα αποφύγετε να επιχορηγούνται μόνο σουβλατζίδικα, καφέ, κλπ;
ΑΠ: Τα κριτήρια που θέτουμε, για να εγκρίνουμε την υπαγωγή των επιχειρηματικών σχεδίων και των δυνητικών επιχειρηματιών στο πρόγραμμα «Προώθηση στην αυτοαπασχόληση, μέσω της οικονομικής ενίσχυσης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών 10.000 ανέργων, ηλικίας 18 έως 66 ετών», έχουν καθοριστεί σε συνεργασία με το υπουργείο Ανάπτυξης, ώστε να εγκρίνονται σχέδια με προϋποθέσεις βιωσιμότητας. Η καινοτόμος επιχειρηματικότητα αποτελεί διεθνώς ένα πολύ μικρό υποσύνολο των βιώσιμων επιχειρήσεων.
Στόχος του ΟΑΕΔ είναι να μεγιστοποιήσει τον αριθμό των ανέργων που προσανατολίζονται στην αυτοαπασχόληση ως επιλογή, μέσα σε μία αγορά εργασίας που εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να εξασφαλίσει θέσεις μισθωτής απασχόλησης για όλους. Γι’ αυτό, ενδιαφερόμαστε να εγκρίνουμε όλα τα βιώσιμα επιχειρηματικά σχέδια και όχι μόνο τα καινοτόμα, τα οποία αποτελούν περίπου το 2% έως 5% στην καλύτερη περίπτωση του συνόλου των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών σε όλες τις χώρες.
Όσον αφορά τα σουβλατζίδικα, τα καφενεία, κλπ, να σας αναφέρω ότι, από την ανάλυση των πρώτων εγκρίσεων που έγιναν για την υπαγωγή στο πρόγραμμα της δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας, προκύπτει ότι ο τριτογενής τομέας δεν συγκέντρωσε τις περισσότερες αιτήσεις. Αντίθετα, οι περισσότερες αιτήσεις για ίδρυση επιχείρησης αφορούν τον κατασκευαστικό τομέα, την παραγωγή παρασκευασμάτων αρτοποιίας-ζαχαροπλαστικής, όχι την εμπορία, την ανάπτυξη λογισμικού και τις χειροποίητες κατασκευές, την κατασκευή όχι την εμπορία. ‘Αρα, τα περισσότερα επιχειρηματικά σχέδια που έχουν υποβληθεί, προσανατολίζονται στον δευτερογενή τομέα και όχι στις υπηρεσίες. Συμφωνείτε φαντάζομαι ότι είναι ενδιαφέρον στοιχείο.
ΕΡ: Πόσες θέσεις εργασίας εκτιμάτε ότι θα προκύψουν συνολικά από τα προγράμματα για την επιχειρηματικότητα;
ΑΠ: Είναι νωρίς να μιλήσουμε για ακριβή αριθμό θέσεων εργασίας που θα δημιουργηθούν συνολικά από τα προγράμματα για την επιχειρηματικότητα. Όμως, γνωρίζουμε ότι έχει αναστραφεί το ισοζύγιο έναρξης-διακοπής της λειτουργίας των επιχειρήσεων, το οποίο ήταν αρνητικό, μέχρι το 2016. Τα τελευταία χρόνια, καταγράφεται από το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ) θετικό ισοζύγιο και ο αριθμός των νέων επιχειρήσεων ολοένα αυξάνεται.
Αυτό συνάδει με την ανοδική φάση του οικονομικού κύκλου, στον οποίο σήμερα βρισκόμαστε. Ωστόσο, εξετάζουμε πολύ τα κριτήρια αξιολόγησης, με στόχο οι προτάσεις επιχειρηματικών ιδεών να μην αφορούν κορεσμένους τομείς. Διαθέτουμε όλα τα εργαλεία που μας επιτρέπουν να ξέρουμε πού αναπτύσσεται η επιχειρηματική δραστηριότητα. Στο πλαίσιο αυτό, έχουμε αναπτύξει ένα ειδικό εργαλείο με βάση τα στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου, που μας δείχνει και χωροταξικά που είναι εστιασμένη και σε ποιον κλάδο η επιχειρηματική δραστηριότητα και, άρα, μπορούμε να ελέγξουμε το επιχειρηματικό σχέδιο με μεγαλύτερη συνέπεια και αποτελεσματικότητα.
ΕΡ: Ποιες περαιτέρω πρωτοβουλίες κρίνετε ότι πρέπει να ληφθούν από το κράτος για την ενίσχυση της επιχειρηματικής δραστηριότητας;
ΑΠ: Τα αναπτυξιακά υπουργεία, κυρίως το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, έχουν ήδη προβεί σε μία σειρά από ρυθμίσεις, προγράμματα και χρηματοδοτικά εργαλεία, τα οποία στοχεύουν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα ανάπτυξης και επιχειρηματικότητας. Σημαντικές είναι και οι πρωτοβουλίες, όπως η ρύθμιση των 120 δόσεων, ο προηγούμενος νόμος για τα «κόκκινα» δάνεια, ο νόμος για τα Βιομηχανικά Πάρκα και τις άτυπες βιομηχανικές συγκεντρώσεις, την Αναπτυξιακή Τράπεζα, κ.ά., που δίνουν άλλη προοπτική στο περιβάλλον μέσα στο οποίο δραστηριοποιούνται οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Ο σχεδιασμός που έγινε από την παρούσα κυβέρνηση, είχε προβλεφθεί να ολοκληρωθεί με δύο επιπλέον σημαντικές πρωτοβουλίες, η μία ήταν για τις μικροπιστώσεις και η άλλη αφορούσε την ίδρυση και την ενίσχυση δομών στήριξης μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε κάθε Επιμελητήριο, οι οποίες θα σχεδιάζονταν ως υπηρεσίες μίας στάσης, ώστε να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις, ενόσω είναι σε λειτουργία. Λόγω των πρόωρων εκλογών, όμως, η κυβέρνηση δεν πρόλαβε να νομοθετήσει γι’ αυτές τις πρωτοβουλίες. Ενδεχομένως, αν υλοποιηθεί αυτό το ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο όπου θα μπουν στο παιχνίδι και οι ίδιοι επιχειρηματικοί φορείς, παρέχοντας υπηρεσίες προς τα μέλη τους ή προς τους νέους επιχειρηματίες που μπορεί να γίνουν μέλη τους, τότε να μην χρειάζεται ο ΟΑΕΔ να σχεδιάζει προγράμματα στα οποία να προβλέπει υπηρεσίες mentoring (καθοδήγησης), τις οποίες θα πρέπει να συνδυάζει με τις οικονομικές ενισχύσεις που παρέχει για την ίδρυση επιχειρήσεων.