Η σκιά των περιοριστικών μέτρων επανέρχεται στις αερομεταφορές. Η μετάλλαξη «Όμικρον» τρομάζει τις κυβερνήσεις στην Ευρώπη, τη στιγμή που οι μετακινήσεις και τα ταξίδια έδειχναν να ανακάμπτουν με αργό μεν, αλλά σταθερό ρυθμό και οι προβλέψεις για το 2022 ήταν οι πλέον ελπιδοφόρες.
Η καραντίνα και τα PCRτεστ επιστρέφουν στη μία χώρα μετά την άλλη, βυθίζοντας ξανά στην αβεβαιότητα τον κλάδο των αερομεταφορών, που ακόμα και στο πιο αισιόδοξο σενάριο δεν αναμενόταν να ανακάμψει πριν το 2024 στα προ πανδημίας επίπεδα.
Ο χειρότερος φόβος για τις αεροπορικές εταιρείες τείνει να επιβεβαιωθεί. Η ασπίδα που όλοι ανέμεναν από τον εμβολιασμό είχε δώσει φτερά επανεκκίνησης στον κλάδο, όμως η μετάλλαξη «Όμικρον» απειλεί να ανατρέψει τα πάντα. Λίγες μόλις ημέρες από το άνοιγμα των συνόρων στις ΗΠΑ για τους εμβολιασμένους, όλα βρίσκονται στον αέρα. Σε όλες τις ηπείρους, η μία χώρα μετά την άλλη επιβάλλουν ταξιδιωτικές απαγορεύσεις στις χώρες της Νοτίου Αφρικής.
Μπροστά στη νέα απειλή για το αεροπορικό ταξίδι, ο γενικός διευθυντής της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ), κ. Willie Walsh, δήλωσε ότι «το συντομότερο δυνατό πρέπει να αξιοποιήσουμε την εμπειρία των τελευταίων δύο ετών για να προχωρήσουμε σε μια συντονισμένη προσέγγιση βάσει δεδομένων που προσφέρουν ασφαλείς εναλλακτικές λύσεις απέναντι στο κλείσιμο των συνόρων και την καραντίνα. Οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί δεν αποτελούν μακροπρόθεσμη λύση για τον έλεγχο των παραλλαγών της COVID».
Μόλις λίγες ημέρες πριν η νέα θύελλα ξεσπάσει, η IATAζητούσε από την Ευρώπη να διατηρήσει μια κοινή προσέγγιση ως προς τη διάρκεια της εγκυρότητας του πιστοποιητικού εμβολιασμού, προκειμένου να μην δεχθεί ένα ακόμη χτύπημα η εύθραυστη ανάκαμψη του κλάδου. Αφορμή για αυτή την παρέμβαση ήταν η απόφαση της Κομισιόν να συστήσει το ενιάμηνο ως το κατάλληλο διάστημα μετά τη δεύτερη δόση. Βεβαίως οι εξελίξεις έχουν φέρει νέα δεδομένα, βάζοντας στην άκρη αυτή τη συζήτηση μέχρι νεωτέρας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνέστησε στα κράτη να ενεργοποιήσουν το σχέδιο έκτακτης ανάγκης στα ταξίδια από χώρες της Νότιας Αφρικής και όσες χώρες επηρεάζονται, αναστέλλοντας τα ταξίδια μέχρι να ξεδιαλύνει ο κίνδυνος που ενέχει η νέα μετάλλαξη, ενώ επανέρχονται και τα μέτρα καραντίνας. Η Βρετανία ανακοίνωσε ήδη δέσμη μέτρων για να ανακοπεί η εξάπλωση της μετάλλαξης «Όμικρον» με τους ταξιδιώτες που φτάνουν στη χώρα να υποβάλλονται σε μοριακό τεστ (PCR) και να αυτο-απομονώνονται μέχρι βγει το αποτέλεσμα.
Η Ισπανία αυστηροποίησε τους ταξιδιωτικούς κανονισμούς, ενώ η Πολωνία ανακοίνωσε καραντίνα 14 ημερών στους ταξιδιώτες εκτός ζώνης Σένγκεν. Με τη σειρά της η Ελβετία επανέφερε δεκαήμερη καραντίνα και αρνητικό τεστ PCR τεστ για μη Ελβετούς υπηκόους ή κατοίκους που ταξιδεύουν από χώρες όπως το Βέλγιο, η Ολλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τσεχία.
Στη χώρα μας, ανακοινώθηκαν ήδη από το Σάββατο, 27 Νοεμβρίου 2021, νέα περιοριστικά μέτρα, καθώς τα πρώτα κρούσματα είχαν ήδη εμφανιστεί στο κατώφλι της Ευρώπης. Τα νέα μέτρα αφορούν ταξιδιώτες προερχόμενους από εννέα αφρικανικά κράτη: Νότια Αφρική, Μποτσουάνα, Ναμίμπια, Λεσότο, Ζιμπάμπουε, Μοζαμβίκη, Εσουατίνι, Ζάμπια και Μαλάουι. Στόχος των έκτακτων μέτρων είναι ο περιορισμός της διασποράς της νόσου COVID-19, κυρίως δε της νέας παραλλαγής «Όμικρον», γνωστή και ως μετάλλαξη της Μποτσουάνα.
Η notam της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) προβλέπει, αρχικά ως τις 3 Δεκεμβρίου 2021, είσοδο μόνο Ελλήνων υπηκόων και άλλων ταξιδιωτών από τις συγκεκριμένες χώρες της Αφρικής που ταξιδεύουν μόνο για ουσιώδεις λόγους, αλλά με αυστηρές προϋποθέσεις.
Ειδικότερα, επιβάτες που η πτήση τους έχει ξεκινήσει από Νότια Αφρική, Μποτσουάνα, Ναμίμπια, Λεσότο, Ζιμπάμπουε, Μοζαμβίκη, Εσουατίνι, Ζάμπια και Μαλάουι απαγορεύεται να εισέρχονται στην Ελλάδα. Από την αεροπορική οδηγία εξαιρούνται μονό Έλληνες επιβάτες και πολίτες άλλων κρατών που ταξιδεύουν για ουσιώδεις λόγους (essential reasons) και πληρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:
1.Να έχουν διαγνωσθεί αρνητικοί σε εργαστηριακό έλεγχο για κορωνοϊό COVID-19 με τη μέθοδο PCR εντός των τελευταίων 72 ωρών, ανεξάρτητα από την κατάσταση εμβολιασμού τους.
2.Να έχουν εξασφαλίσει άδεια από τις κατά τόπους Πρεσβείες, Προξενεία και Προξενικές Αρχές άλλων χωρών, που εκπροσωπούν την xώρα μας σε περίπτωση απουσίας Ελληνικής Πρεσβείας.
3.Όλοι οι ταξιδιώτες από τις 9 χώρες της Αφρικής θα υποβάλλονται υποχρεωτικά και σε έλεγχο με τεστ (rapid test) για τον Covid-19 κατά την άφιξη τους στην Ελλάδα.
4.Μετά την είσοδο στη χώρα θα επιβάλλεται περιορισμός, καραντίνα 10 ημερών, σε ορισμένο από τις αρμόδιες αρχές χώρο και επανέλεγχος των επιβατών με την παρέλευση του δεκαημέρου και λήξη της καραντίνας με την προϋπόθεση αρνητικού μοριακού ελέγχου (PCR).
5.Οι εξαιρέσεις για τους συγκεκριμένους επιβάτες από τις 9 χώρες της Αφρικής δεν απαλλάσσουν τους ταξιδιώτες από οποιαδήποτε άλλη προϋπόθεση εισόδου στην Ελλάδα που ήδη ισχύει.
Ισχύει και για παιδιά από 12 ετών και πάνω.
Σημειώνεται ότι η διεθνής επιβατική κίνηση στο ενιάμηνο του 2021 παρέμενε σε χαμηλά επίπεδα, έχοντας ανακτήσει μόλις το 31% του 2019, σύμφωνα με τα στοιχεία της IATA. Ανθεκτικότητα δείχνουν τα στοιχεία των επιβατών εσωτερικού, οι οποίοι παραμένουν μειωμένοι κατά 24% σε σύγκριση με το 2019.
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες προβλέψεις του Eurocontrol,oαριθμός των πτήσεων στη Γηραιά Ήπειρο υπολογίζεται ότι θα φτάσει το 2024 τις 11,1 εκατ. του 2019. Εν συνεχεία ο ρυθμός αύξηση θα είναι χαμηλός φτάνοντας στα 11,8 εκατ. πτήσεις το 2027. Πάντως με τις πτήσεις να έχουν σταθεροποιηθεί και για τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο της εφετινής χρονιάς περί το 70% του 2019, όπως δείχνουν οι προβλέψεις του Οργανισμού, οι δυο τελευταίοι μήνες του χρόνου αναμένονται ακόμα καλύτεροι. Για τον Νοέμβριο εκτιμάται ότι θα κινηθεί στο 82% των πτήσεων του 2019, ποσοστό που προβλέπεται και για τον Φεβρουάριο του 2022, ενώ ο Μάρτιος θα ανέβει στο 85%.